atif dışsallığı var!-Bu negatif, yani olumsuz bir dışsallıktır çünkü plastik torbaların marjinal maliyet eğrisinde göz önünde bulundurulmamıştır.-----Pozitif dışsallık olması da mümkündür, ki bu da kar olarak yansır.-Belki ileride daha fazla ağaç ya da bitki ekilmeye başlandığında, ağaç piyasasında pozitif bir dışsallık görebileceğiz.---Bazı şeylerin oluşturduğu bu negatif dışsallık birçok boyutta olabilir. Mesela elimizdeki torba örneğine bakalım.Bu torbalar sağa sola saçılacaklar, yol kenarına atılacaklar, belediye bunları toplamak zorunda

, çünkü bu bir çevre sorunu oluşturacak. Hayvanlar yemeye çalışacak bu torbaları, boğulacaklar, falan filan. Bu sorunları çözmek için uzmanlar kiralanacak, ki bu da öyle kolay bir şey değil.---------Bu plastik torbaların negatif dışsallığı 2 kuruş olarak hesaplanıyor.--Bunu şöyle de ifade edebiliriz: poşet başına üretici için marjinal maliyetin 2 kuruş üstü kadar çevre ve topluma zarar verecek bu poşetler.---Şimdi, farz edelim ki bu saptanan değer, yani 2 kuruş doğru bir değer, tabi negatif dışsallığın sayısal değerini saptamak çok da kolay değildir,---O zaman bizim optimum, yani en uygun miktarda torba üretimimiz nedir ve bu kadar üretirsek ne yapıyor oluruz?----Yeni bir eğri oluşturalım şurada.-Bu üreticinin marjinal maliyeti.Şuraya da bir eğri oluşturalım.Bu da üretici ve toplumun marjinal maliyeti olsun.Bu durumda, üretilen ilk poşette üretici için fırsat maliyeti 1 kuruş, ancak toplum için 2 kuruştur.--Yani toplamda 3 kuruştur.-O zaman buraya bir tane daha eğri çizebiliriz, bu da bize üretici artı toplumun marjinal maliyetini göstersin.--Böylelikle olaya toplam kar ya da toplam net kar açısından bakabiliriz.--Süpermarketin satın aldığı ilk torba, üreticiye 5 kuruş kar sağlıyor, ancak toplumun net karından söz edecek olursak bu değer 1 kuruşa kadar iner.------Grafiğin şurası kadardır.5 ve 3 kuruş arasındaki far da marjinal net karı gösterir.-Buradan marjinal karı bulup, onu da dışsallıkların da dahil olduğu toplam marjinal maliyetten çıkarırsak görürüz ki toplam maliyet birazcık artar.----Marjinal kar da birazcık azalır.Bu şekilde devam ederse toplumun ve ekosistemin karı gitgide artacaktır.----Ta ki şurada bir yerlerde bir denge konumuna gelinceye kadar.Bu denge konumunu da geçtikten sonra, holistik olarak bakarsak, yani çevreyi ve devleti falan da hesaba katarsak, her birimin marjinal maliyeti marjinal karından daha fazla olur.------Eğer bundan daha fazla üretecek olursak, maruz olacağımız masraf elde ettiğimiz tüm karı yememize nedeen olur.----Yani eğer burdan eski denge noktamıza kadar olan yere kadar üretecek olsaydık durum bu olurdu.--Gördüğünüz gibi mor alan sarı alandan daha fazla.Şu anda toplum için negatif bir kar elde ediyoruz yada negatif bir artımız var.-Halbuki başlangıçta böyle olacağını düşünmemiştik.Denge noktasının bu tarafında oluşacak kaybı tahmin etmemiz çok olağan değil.---Şurası bize negatif fazlalığı gösteriyor.-Bütün olarak bakacak olursak, eğer siz toplumun iyi niyetli yöneticisiyseniz ve plastik torbaların oluşturacağı tüm kar ve zararları göz önünde bulunduracaksanız, toplumun karını arttırmak için yapabileceğiniz bir şey var.-----Denge ücretinin şuralarda bir yerde olması, yani 3.5 kuruş falan, ve denge miktarın da 1.8 milyon civarı olması yapabileceğiniz ideal bir şeydir.---Buradaki miktar fazlalığını da istemiyoruz çünkü, bu toplum için olan verimi azaltır.-