apılabilir.N: Ve diğer bir nokta da, hormonları 3 alt kategoriye ayırabiliriz.Kan ile taşınıp uzak noktalarda taşınanlara endokrin hormonları diyebiliriz.Zaten birkaç dakika içerisinde diyagramından birkaç örnek vereceğiz.Diğer tip hormonlara da parakrin hormonlar diyoruz.Parakrin hormonları bölgesel olarak çalışırlar.Yani vücudun küçük bir bölümü ve çevresinde etkilidirler.N: Ve 3. ve en az bulunan kategori de otokrin hormonlarıdır.Otokrin direkt olarak bir hücrede yapılır ve o hücrede ya da yanındaki hücrede çalışır..S: Anladı

m. Endokrin hormonları salgılanıyor daha sonra da bazı alıcılar tarafından toplanıyorlar..Peki parakrin hormonlarının etkileri, yakınlarındaki yerlerde etkili olabildikleri için daha mı az?N: Tipik olarak parakrin hormonları kan ile taşınmazlar.Bu da parakrin hormonlarının bölgesel olarak çalışmasıyla ilişkilidir..Yoğunluğu fazla olan reseptörler sentez yapılan bölüme çok yakındır.S: Anlıyorum.N: Yani otokrin hormonlarıyla aynı gibi. Hormonlar yapılıyor ve daha sonra da alıcı uçların yoğunluğu, yapıldığı hücrenin çok yakınında daha fazla oluyor..S: Bu belki salakça bir soru olabilir ama endokrin uzmanları olduğunu biliyorum peki parakrin uzmanları da var mı?N: Hmm, bu iyi bir nokta ama böyle bir şey olduğunu düşünmüyorum.Çünkü parakrin hormonlarının fonksiyonları daha sonra keşfedildi.Ve biz bunların hepsini endokrinoloji başlığı altında inceliyoruz.S: Yani bütün hormonlar endokrinoloji başlığı altında inceleniyor ama endokrin hormonları üretildikleri yerlerden uzakta çalışabilirler.N: Evet bu doğru hem de özetlemek için iyi bir yol.Burada yaptığın diyagramı sevdim çünkü bazı önemli endokrin organlarını gösteriyor.Bunlara daha sonraki derslerde yoğunlaşacağız zaten. Yani ilk olarak gösterdiğin şey hoştu.Başta, beynin altında şu turuncu olan bölge. Sanırım bu hipofiz bezi olacak.Hipofiz bezi, ana bez olarak adlandırılır çünkü diğer organlarda çalışabilen hormonları buradan yaparız..Şimdi size bir örnek vereceğim. Hipofiz bezinden salgılanan hormonlardan biri tiroid uyarıcı hormon ya da TSH'dir..Hipofiz bezinden çıktıktan sonra, dolaşım sistemine gider ve hücrelerinin üzerinde TSH için birçok reseptör bulunan tiroidde aktive olur..Bu da tiroid bezini, tiroid hormonu yani tiroksin (T4) ya da trioyodotironin (T3) salgılaması için uyarır.Bunlar 2 ana tiroid hormonudur.S: Peki bunlar ne yapıyor?N: Bunlar metabolizmayı, tat almayı, ısı üretimini ve kas çalışmasını düzenler.Yani vücüdun diğer bölümlerinde yaygın olan bir sürü etkileri vardır.S: Metabolizmayı hızlandırır veya yavaşlatırlar.N: Evet, doğru. Yani hipertiroidi olan insanların çok hızlı bir metabolizması vardır.Kalbi hızlı çalışan, metabolizması hızlı olan ve kilosu az olan birinin nasıl göründüğünü bilirsiniz.Bu kişinin çok fazla tiroid hormonu vardır.Ve bu kişinin tam tersi özellikleri olan bir kişiyi de bilirsiniz. Tiroid hormonu az olan bir kişi.Yani bu hormonların doğru miktarda salgılanması çok önemlidir ve tiroid hormonu bunun için güzel bir örnektir..Ama esas düzenleme hipofiz bezinden yapılır.S: Doğru, bu aslında bir çeşit ana enzim. Buraya bir sinyal gönderir ve...N: Evet evet. Geri besleme döngüsünden daha sonra bahsedeceğiz. Hipofiz, TSH yapmayı durdurmayı nereden biliyor?Basit olarak bir termostat gibi, tiroid hormonu seviyesini hisseder ve bu hormonlar yeterli seviyedelerse, çok yüksek değillerse çalışır yaptığı TSH miktarını azaltır.Eğer seviye çok düşükse, tiroid bezini daha çok tiroid hormonu üretmesi için uyarır...S: Çok havalı. Peki burada sahip olduğumuz şey ne?N: Diğer hormonlar, bazı önemli olanlar: hipofiz, ek olarak TSH yapmak için, adrenal kortekste işlev gösteren ACTH (adrenokortikotrofik hormon) denilen bir hormon üretir..Adrenal de böbreklerin sağ üst köşelerinde bulunan bezlerdir.Böbreküstü bezlerinin dış zarı adrenal korteks olarak adlandırılır ve bunlar da ACTH tarafından aktive olur..S: Bunlar böbreklerle alakalı değil, değil mi? Sadece orada bulunuyorlar.Evet. Sadece böbrekler gibi kanlanma oranları yüksek ve böbreğin üzerinde bulunuyorlar.Adrenal olarak adlandırılıyorlar çünkü böbreğe yani renal bölgeye komşular..S: Oh! Şimdi her şey çok açık.N: Ama bunlar kendiliğinden kan süzme ya da böbreklerin yaptığı işlemleri yapmazlar.S: Anladım. Peki bunların rolü ne?N: Böbreküstü bezleri, metabolizmanın glikoz seviyesini düzenleyen, kan basıncını kontrol eden ve tuz-su dengesini sağlayan aldesteron gibi mineralokordikoid yapan kortizola benzer adrenalin hormonları üretirler...Aynı zamanda adrenal adrojenlerine de sahipsiniz.Bu 3 hormon adrenal korteks tarafından yapılan ana hormonlar.S: Anladım.N: ACTH öncelikle kortizolu, adrenal androjenleri ve daha sonra üzerinde konuşacağımız mineralokordikoitleri düzenleyen bir başka sistemi de kontrol eder..S: Tamam. Burada birkaç organımız var.N: Aynı zamanda hipofizin dışında lutropin hormonu ve folikül uyarıcı hormonu yaparız.Bunları şu şekilde kısaltabiliriz: LH ve FSH.Bunlar eşeysel bezlerde etkilidirler. Yani erkeklerde testislerde sperm gelişimini etkinleştirirler, kadınlarda da yumurtalıklarda yumurta gelişiminde etkilidirler..Ve aynı zamanda eşeysel bezlerin streoidlerinin üretimini sağlarlar. Yani erkeklerde testosteron, kadınlarda östradiol..S: Başka neler var. Bir şey unuttuk mu?N: Ön hipofizden üretilen 2 tane hormon daha var.Bunlardan biri büyüme için önemli olan büyüme hormonu (GH)dur.S: Hipofiz gerçekten de çok şey yapıyor.N: Evet öyle.S: yani hGH diyerek kısaltılan şey de insan büyüme hormonu mu?N: Evet. Bu da uzun kemiklerimizde etkisini gösteriyor. Aynı zamanda kadınlarda süt salgılanmasında önemli olan prolaktin (LTH) hormonu da var. Çocuk doğurduktan sonra bebeği beslemek için göğüslerden süt gelmesini sağlayan enzim..S: Ve insülin de...N: İnsulin bir ana nokta. Şimdi biraz aşağılara bakalım.Tiroid hormonu salgılayan tiroid bezlerinden konuştuk.Eğer midenin yanında bulunan bu sarı yapıya yani pankreasa bakarsak, pankreasın içinde Langerhan adacıkları dediğimiz küçük adalar vardır..Bu adacıklar endokrin hormonları salgılarlar.Ama insülin yaşamsal olanıdır. Eğer diyabetiniz varsa, insülin olmadan glikozu kaslarınıza taşıyamazsınız ve kan akışınızdan normal bir şekilde glikozu kaldıramazsınız..Ve insülinin olmaması da diyabetin daha sonra konuşacağımız bütün semptomlarının ortaya çıkmasına neden olur.S: Sadece yapısal olarak, burada pankreasımız var, şurada da böbreküstü bezleri.Hepsi şu kavşağa çok yakınlar çünkü hepsi çok önemli.N: Evet, bu iyi bir gözlem. Hepsi için birçok damar var. Yani hormonlarını ürettiklerinde, kan akışına hızlı bir şekilde katılıyorlar çünkü bunlar hayati yapılar...S: Çok havalı. Artık burada bırakabiliriz galiba ve bir dahaki videoda çok ilginç duran birkaç resminiz var sanırım..N: Tamam, bir dahaki videoda neden belirli miktarda hormonlara sahip olmanız gerektiğini ve aksi halde işlerin nasıl ters gittiği hakkında konuşacağız.