20 NİSAN 2008, Pazar

Sıvıları (Bölüm 11)

Tekrar merhaba.Son videoda bir akışkanın içinde belli bir derinlikte basıncın,akışkanın özkütlesi çarpı derinlik miktarı (ya da buna akışkanın yükseliği de diyebiliriz)çarpı yer çekimi ivmesi olarak bulmuştuk.-Şimdi bu formülü kullanrak fizik ders ve sınavlarınızda karşılaşabileceğiniz tipik bir örnek çözelim.--Elimizde bir tane kase var.-Ve bu kasenin içi civayla dou olsun.Kasenin ortasına ters çevrilmiş bir test tübü koyuyorum.-Az sonra hepsini çzeceğim.Test tüpü böyle birşey olsun.-Tüpün içinde hiç hava yok vakumlanmış olduğunu kabul edelim.Ama kasenin dışı tamamiyle havayla dolu.-Dünya üzerinde, Fransa-Pariste ve

deniz seviyesindeyiz.Çünkü bu bir atmosferin/atmosfer basıncının tanımıdır-Bunu,üzerimizdeki bütün havanın ağırlığı kabın yüzeyinibir atmosfer basınçla aşağı itiyormuş gibi düşünebilirsiniz.-Bir atmosfer Pariste deniz seviyesinde üz

erimizde bulunan havanın basıncıdır.-Kabın içini civayla dolduruyorum.-Evet burası civa, bu kısımda hiç hava olmadığını söylemiştim.Civa burdan birazcık yukarıya doğru çıkmış.İşin matematiğine sonra değineceğiz.Civanın yukar

“Bölüm 10 sorun açıklık Http://www.khanacademy.org/video?v=HnfBFeLunk4: En fazla ücretsiz dersler...”
Khan Academy

ı doğru ne kadar yükseldiğini daha sonra hesaplayacağız.-Şimdilik civanın biraz yükseldiğini söyleyelim.Geriye kalan yerler hala civayla dolu.-Bu basıncı ölçen barometrenin çalışma prensibidir.-Bu kısmın üzerinde civanın yukarısında test tübünün içinde kesinlikle hava yok.-Vakum favori kelimelerimden biridir.--Düzeneğimiz bu kadar. Size sorum şu: civa tüp boyunca ne kadar yükselir?--Öncelikle civanın neden yükseldiğini düşünelim.-Kavraması biraz güç biliy

Sıvıları (Bölüm 11) Resim 1 Sıvıları (Bölüm 11) Resim 2 Sıvıları (Bölüm 11) Resim 3 Sıvıları (Bölüm 11) Resim 4

orum.Üzerimizde bulunan bütün havanın ağırlığı atmosfer basıncını oluşturur.Her ne kadar omuzlarımızda bu ağırlığı hissetmesek de havanın uyguladığı basınç tam manasıyla havanın ağırlığıdır.---Hava,test tübünün dışında yer alan civa üstünde basınç uygular ve civayı aşağıya iter.-Tübün iç kısmında basınç olmadığı için civa tüpte yükselir.-Çizdiğim düzenek durağan halde.Hiçir hareket olmadığını varsaydık.-Şimdi bu problemi çözmeye çalışalım.Ama çözmeden önce bilmemiz gereken birkaç şey var.-Soruyu çözerken bazı terimleri kullanacağım bunlar sizi şaşırtmasın.-Civanın

özgü ağırığı 13.6 dır.Bie testte herşeyi bilmenize rağmen özgül ağırlık teriminin ne demek olduğunu bilmiyorsanız,matematiksel kısmı bilmeniz bile soruyu anlamanıza yetmez.Bu yüzden terimleri iyi bilmek gerekir.Özgül ağırlık bir maddenin suya göre ne kadar yoğun olduğudur.-Bu durumda civa sudan 13.6 kat daha yoğundur.--Son videoda suyun özkütlesini ezberlemenizi tavsiye etmiştim.-Suyun özkütlesi 1000 kilogram bölü metreküptür.Şimdi civanın yoğunluğunu yazalım.Civanın özkütlesi için ro ya da p kullanabiliriz farketmez.Ro= 13 çarpı kilogram bölü metreküptür.-Şimdi sorumuza dönelim.İstediğimiz şey civanın tüpte ne kadar yükseldiğini bulmak.-Soruyu çözerken özellikle civanın yükseldiği kolona bakalım.--Civa kolonunun alt noktasında tam bu noktada yukarı ve aşağıya doğru basınç birbirine eşit olmalıdır.--Çünkü civa burada statik yani durgumdur.Birkaç video önce sıvı bir sistemden bahsederken iç ve dış basıncın birbirine eşit olduğunu söylemiştik.-Yüzeyin dışından burayı aşağıya doğru iten 1 atmosfer basıncı var.Bu yüzden burada yukarıya iten bir atmosfer basınç olmalı.---Önceki videoda olduğu gibi burada bir alimunyum folyo olduğunu hayal edebilirsiniz.-Burada yukarıya doğru iten basınç bir atmosfer olduğu için aşağıya doğru olan basınç da bir atmosfer olmalı.--Burada aşağıya doğru basıncın oluşmasını sağlayan nedir?Aslında basıncın nedeni bu kolondaki civadır.Son videoda öğrendiğimiz formülü kullanarak basıncı bulabiliriz.Basınç,civanın özkütlesi çarpı yüksekliği çarpı dünyadaki yer çekimi ivmesine eşittir.-Basınç bir atmosfer olmalı çünkü dışarıdan uygulanan ve civanın yükselmesini sağlayan basınç 1 atmosferdir.--Civanın özkütlesi 13600 kilogram bölü metreküp.-Yüksekliğinin ne kadar olduğunu bilmiyoruz..-Çarpı 9.8 metre bölü saniye kare.-Hepsinin çarpımı 1 atmosfere eşit olmalı.Atmosfer kavramı biraz tuhaf gelmş olabilir.Havanın uyguladığı basıncı farketmiyoruz haklısınız.Peki atmosferi paskal ve newton cinsinden nasıl yazabiliriz bir bakalım.-1 atmosfer 103.000 paskal ve 103.000 paskal newton bölü metrekareye eşittir.Bunları aklınızda tutmanızda yarar var-1 atmosfer burada havanın bizi ittiği basınçtır.Aşağıya ve yukarıya doğru olan basınçlar birbirine eşit olacağı için tüpte yükselen civanın basıncıda 1 atmosferdir.--1 atmosfer tam olarak 103.000 newton bölü metrekareye eşit.--Her iki tarafı 13.600 çarpı 9.8'e bölersek yüksekliği buluruz.103.000 newton bölü metreküp bölü 13600 kilogram bölü metreküp çarpı 9.8 metre bölü saniye kare cevabı verir.---Birimleri doğru yazdığınızdan emin olun.Problemin en zor kısımlarından biri birimleri yerleştirmek.1 atmosfer hem 103.000 paskaldır. Paskal yerine newton böl0ü metre kare de yazabiliriz.-Şimdi işin matematik kısmını yapalım.103.000 bölü 13.600 bölü 9.8 = 0.77.Newton'la uğraştığımız için cevabı metre cinsinden bulduk,0.77 metre.-Birimlerin doğru olduğunu cevaptan da anlayabiliriz.Paydada olan metreküp yukarıya çıktı paydadaki diğer metreküpü götürdü.-Geriye kilogram metre bölü saniye kare kaldı.Burada ise newton var. Newtonun açıımı neydi?1 newton, kilogram metre bölü saniyekareye eşittir.Kilogram metre bölü saniye kare ile çarpıp bölmüş olduk.--Bütün işlemleri yaptığınızda geriye sadece metre kalır.Bu yüzden cevabımız 0.77 metre ya da 77 santimetre diyebiliriz.Civanın yüksekliği 77 santimetredir.Bu test tübünü barometre yapabiliriz üst sınıra da 1 atmosfer yazarız bu durumda.--Dünyanın farklı yerlerine gidip basıncın ne kadar oluğunu ölçebilirsiniz.-Herneyse zamanımız doldu.Sonraki videoda görüşürüz

Açıklama

Bölüm 10 sorun açıklık Http://www.khanacademy.org/video?v=HnfBFeLunk4: En fazla ücretsiz dersler

Bunu Paylaş:
  • Google+
  • E-Posta
Etiketler:

Khan Academy

Khan Academy

Misyonumuz, her yerde herkes için dünya standartlarında bir eğitim sağlamak. Tüm Khan Academy içerik www.khanacademy.org adresinden ücretsiz olarak sunulmaktadır.

YORUMLAR



10/10

  • 108
    Olumlu
  • 0
    Olumsuz
  • 16
    Yorum
  • 64356
    Gösterim

SPONSOR VİDEO

Rastgele Yazarlar

  • Anthony Le

    Anthony Le

    10 EKİM 2006
  • NikkoNantone

    NikkoNantone

    21 Kasım 2011
  • sinumatic

    sinumatic

    19 Aralık 2006

ANKET



Bu sayfa işinize yaradı mı?