ine bir mol fosfor kullandığımızda4 mol fosfortriklorür oluşmalı.Hepsini mol cinsinden bulmalıyız.Şimdi bize verilen fosforun kaç mololduğunu hesaplayalım.Periodik tabloya bakalım.Bu periodik tablo, onun yapımcısının adınısöylemem gerekli.O, Le Van Han Cedric tarafından yapıldı.Ben bunu Wikimedia Creative Commons dan aldım.Yapımcının adını belirtmeniz gerekli.Bunun haricinde ücretsiz kullanabilirsiniz.Tabloda fosforu bulalım.Fosfor burada,atom ağırlığı 30.974.Yaklaşık olarak 31.Buraya yazayım.Fosforun atom ağırlığı 31.Yani

bir mol fosfor 31 gramdır.Bir molün 6.02çarpı 10 üzeri 23 atomdan oluştuğunu hatırlayın.-Atom sayısı çok fazla. Eğer bu kadar sayıdafosfor atomunuz varsao 31 gramdır. P4 ün atom ağırlığı iseya da 4 fosfor atomundan oluşan molekülün ağırlığı dadiyebiliriz, o da 4 çarpı 31olur.Böylece atom ağırlığı4 çarpı 31 den124 olur.Bunun bir molü1 mol katı moleküler fosforun atom ağırlığı124 gramdır.Kütlesi 124 grammış.Bu bilgiyi elimizde kaç molmoleküler fosfor olduğunu bulmak için kullanabiliriz.Katı halde moleküler fosfor.Başa dönelim.Elimizdeki moleküler fosfor 1.45 gram,ve her molekül de 4 atom var.Ufak bir birim analizi yapalımve herşeyin birbirini götürdüğünden emin olalım.Çarpı bu diyelim.Her 124 gram moleküler fosfor1 mol moleküler fosfor, bunu yazalım.Ne yaptığımızı hatırlamak için bunlarışuraya yazayımHer 124 gram moleküler fosfor için1 mol moleküler fosfor.Bunlar birbirini götürdü.Birimler birbirini götürdü.Gram fosforlar gitti.Elimizde 1.45 çarpı 1/124 mol moleküler fosfor kaldı.-Bunu hesaplamak içinhesap makinesini kullanalım1.45 bölü 1241/124 ile çarpmakla aynı şey.1.45 i 124 e bölersek 0.01169... eşit olur, bunu 7 ye yuvarlayacağımSonuç 0.0117 mol fosfordur.Başlangıçta elimizde olan buydu.1.45 gram moleküler fosfor.-Elimizde tam bir mol moleküler fosfor olsaydı124 gram gelirdi. Ama sadece 1.45 gram var.1/100 molden biraz daha fazla.Mol sayısı 1/100 den biraz fazla.Şimdi her bir mol için neler olduğuna bakalımsayfayı yukarıya kaydırayım.Eşitliğimizi de unutmayalım.Elimizde 0.0117 mol molekülerfosfor vardı buraya yazayım.Fosforun her bir molü için kaç molklor molekülü gereklidir.Buraya yazayım.Her 6 mol klor gazı için1 mol moleküler fosfora ihtiyacımız var.-Her 6 mol klor gazı için1 mol moleküler fosfor yazmak yerine bu şekildeyazmamın nedeni birimlerin birbirini götürdüğünden emin olmak.Ya da şöyle dersek yanlış olmaz;elimde 1 mol moleküler fosfor varsa 6 mol klor gazı gerekir.Fosforun molsayısı 0.0117 o zaman 6 çarpı 0.0117 molklor gazına ihtiyacımız var.Birimler gitti.Birbirlerini götürdüler.Aslında sadece 6 ile çarptım.Klorun mol sayısı 6 çarpı 0.0117 olmalı.Hesap makinesine ihtiyacımız varHesap makinesine yazayım.6 çarpı 0.0117 sonuç 0.077 den sonrasını attım çünkü 7'nin yanında 0 vardı.Gereken klor gazı 0.07 molmüş.Buraya not edeyim.Gerekli diye yazıyorum.Paya ve paydaya gerekendiye yazıyorum.Böylece daha anlaşılır olur.Her 6 mol klor gazı için 1 molkatı fosfor gerekli.Ya da bir mol fosfor için6 mol klor gazına ihtiyacımız var diyebiliriz.Bunu başlangıçtaki eşitlikten biliyoruz.Buraya da gerekli diye yazıyorum.En son burada kaldık.Gereken klor gazının 0.07 mol olduğunu hesaplamıştık.Şimdi ihtiyacımız olan klor gazının kaç gramolduğunu hesaplamak istiyorum.Önce bir molünün kaç gramolduğunu hesaplayalım.Önce bunu hesaplayalımŞimdi kloru bulalım.Klor daha sağda olacak.Bu periodik tablo çok büyük.Klor tam burada ve atom ağırlığı 35.453.Evet klorun atom ağırlığı 35.453.Dünyadaki bütün klor izotoplarınınortalama atom ağırlığı budur.Moleküler klor gazında 2 atom var bu yüzden onunatom ağırlığı bunun 2 katı olmalı.Bunu akıldan yapalım.Yaklaşık olarak ne olmalı?70.9En iyisi hesap makinesini kullanayım.Basit matematik hatası yapmak istemiyorum.35.453 çarpı 2 =70.906 dır.Hesap makinesine gerek yokmuş.Sonuç 70.906Hafızam çok zayıftır.Evet atom ağırlığı 70.906.Daha önce yazdığm bilgiyitekrar buraya yazayım.Gereken klor gazı 0.07 moldü.Evet bu gerekli olandı.0.07 mol klor gazını şununla çarpalım.Paydaya mol olmalı.Paydaya 1 mol klor gazıyazıyorumHer bir mol için kütlesi ne olmalı?Klor gazının atom ağırlığı 70.906 idiyani bir molü için kütlesi bu.Bir molü 70.906 gramdır.Elimizde 0.07 mol vardı.Bunun kaç gram olduğunu bulmak için0.007 ile 70 i çarpmalıyız.Birimleri ihmal ettik.Klor gazının molünü biliyoruz kaç gram olduğunuhesaplayacağız.Kaç gram gerektiğini 70 ile 0.007 içarparak hesaplayabiliriz.Sonucu bulalım.70.906 çarpı 0.007 nin 4.96 olduğunu buldukgereken klor gazı 4.96 grammış.-Buraya yazayım.Bu kaç gram klor gazı gerektiğidir.Aynı zamanda birim analizini de yaptık.Problemin ilk kısmını çözdük.Tepkimeye giren fosfor 1.45 gramsa4.96 gram da klor gazı girmeli.4.96 gram klora ihtiyacımız var.İkinci soru ise ne kadar fosfortriklorür üretildi?Bunu yapmanın iki yolu var.Biri kolay biri zor.Kolay yola göre kütle korunumludur.Tepkimeye girenler kaç gramsadiğer tarafta ürünün kütlesi de aynı olmalı.Bu kolay yoldu.Biraz daha zor olan yol ise klor gazınınkütlesini hesaplarken kullandığımız metodun aynısıbu yolla kaç gram fosfor triklorür gerektiğini bulabiliriz.1 mol fosfor reaksiyona girdiğindeondan 4 mol oluşur.Fosfortriklorürün bir molünün kütlesini hesaplayıpmol sayısıyla çarpalım ve sonucu bulabiliriz.Biz kolay yoldan yapalım.1.45 gram fosfor ve 4.96 gram klor gazıtepkimeye girdi.Bu tarafta sadece ürünümüz var veürünün kütlesi reaksiyona girenlerin toplamına eşitçünkü tepkimeye girenler tamamiyle tükenecek.Bunu hesaplayalım.4.96 ve 1.45 i toplayalım.4.96+1.45=6.41 gram fosfor triklorür oluşur.-Cevap 6.41 gram. Ve soru bitti.