20 Ocak 2009, Salı

İstatistikler: Örnek Vs Popülasyon Ortalaması

-Bir önceki videoda kaldığımız yere hızlıca geri dönersek, başlangıçta 100 lira ödenmiş olan aktife sahip bir bankamız var.--Diyelim ki bankanın 60 lira borcu ve 40 lira özsermayesi var.-Bu kutu ödedikleri 100 lira.-Bu 60 liralık borçları, ve bu da sahip oldukları 40 liralık özsermaye.-Buradaki aktif sorunlu bir aktif.Şuan, bankanın tek bir aktife sahip olduğunu varsayıyoruz.-Banka krizlerinin başından beri söylediğimiz problem; bankaların bu aktifleri, borçlarını veya mevduatlarını ödemek için istediği fiyata satamaması.---Çünkü eğer bu aktifi 60 liranın altına satarlarsa, banka iflas eder.-Bu bankamız, ve

banka bu aktifi 60 liradan daha yüksek bir rakama satmak istiyor.-Lirasına 60 kuruş demeyeceğim, çünkü aynı şey.-Banka 60 liradan daha yükseğe satmak isterken piyasadaki alıcılar bu aktif için 30 liradan daha düşük bir rak

am ödemek istiyor.--Görüldüğü gibi eğer banka gidip bu aktifi piyasada satarsa eline 30 lira geçer.-Eğer bu 100 liralık aktif 30 lira olursa, o zaman borçlar aktifin, yani 30 liranın çok çok üstünde değer edecek.-B

“Bir numunenin ortalama ve bir popülasyonun ortalama arasındaki fark....”
Khan Academy

öylece banka iflas edecek.Bir önceki videonun sonunda vurguladığım gibi, bu durum kamu özel ortaklığıyla canlanıyor.--Kamu özel ortaklığın sahip olduğu özsermayeyi çizeyim.Biraz daha güzel çizmeye çalışayım.Bu sefer farklı bir rakam vereyim; diyelim ki 5 liranız var.--5 lira özel yatırımcıdan.Şuan yaptığım bir önceki videonun hatırlatması.Hazineden de gelen 5 liranız var.Bu ikisi de özsermaye yatırımcısı.Sonra ise FED'den 50 lira borç aldınız.Bu sefer olayı biraz daha fa

İstatistikler: Örnek Vs Popülasyon Ortalaması Resim 1 İstatistikler: Örnek Vs Popülasyon Ortalaması Resim 2 İstatistikler: Örnek Vs Popülasyon Ortalaması Resim 3 İstatistikler: Örnek Vs Popülasyon Ortalaması Resim 4

rklı kuruyorum, böylece rakamlar aktif için ödeyecekleri miktara eşit olacak.--50 liranız var.Şimdi bir bakayım, eğer aşağıdaki kutu 10 liraysa, 50 lira bunun gibi bir şeye benzeyecek.--Elinizde Hazineden, pardon Federal Reserv'den aldığınız 50 liralık borç var.--O zaman bu kuruluş, kapitalize edildiğinde 60 liraya sahip olacak.-Bunu yeşil ile gösterelim.60 lira.Şimdi bu 60 lirayı bankaya verebilirler.-Yani, bankanın elindeki aktifi elden çıkarmak için istediği fiyatı ödemiş olacaklar.-Banka da onlara aktif

i verecek.Şimdi bankanın, borçlarını likit tutmak için kullanabileceği 60 liralık nakdi var.-Bu kurumun ise sorunlu olarak adlandırabileceğimiz bir aktifi var.-Bir önceki videoda "Yatırımcı bunu neden yapıyor?" diye bir soru yöneltmiştim.-Bunu yapmalarının nedeni avantajlardan orantısızca yararlanmaları.-Bu kuruluş, sorunlu aktif için 60 lira ödemişti.Kısa bir tekrar yaparsak, diyelim ki bu aktif bir zaman sonra 100 lira değerinde oluyor.-Federal Reserv'e 50 lira borçlular.Bu kutu FED'e olan şuradaki borç.-Sonra ise yatırımcılar özsermayeyi Hazine ile yarı yarıya paylaşıyor.Özsermaye ne kadar?Toplamda 50 liralık bir özsermaye kalıyor.25 lirası Hazineye gidiyor.Diğer 25 lira ise özel yatırımcılara gidiyor.Özel yatırımcıların başlangıçtaki yatırımı 5 liraydı ve 25 liraya yükseldi.Bu mükemmel çünkü bu, paranızın 5 katı.-Şimdi ise kötü senaryoyu düşünelim.Yatırımcıların kötü senaryosu nedir?Diyelim ki sorunlu aktif gerçekten de 30 lira değerinde.-Bunu çizeyim.Bu da bir önceki videonun hatırlatması ve önemli çünkü gerçekte olabileceklere yönelik.--Yukarıdaki iyimser tablo; bu da kötümser.-Bu aktifin bir zaman sonra 30 lira değerinde olduğunu düşünelim.Bir de FED'e 50 lira borcunuz var.Fakat bu durumda geriye bir özsermaye kalmıyor ve FED borcu üzerinden zarar ediyor.--Özsermaye kalmadığından dolayı da özel yatırımcıya hiçbir para düşmüyor.-Yani 5 liradan sıfıra gittiniz.Olasılıkları nasıl değerlendirdiğinize göre bu gene de iyi bir risk ödülü.-Eğer bu iki durumun yaşanması olasılığının eşit olduğunu düşünüyorsanız, bu bahse girersiniz.--Eğer yatırdığınız paranın 5 katını alma şansınız yüzde elliyse ve paranızı kaybetme olasılığı da sadece yüzde elliyse, o zaman beklenen değer 0.5 çarpı 25, artı 0.5 çarpı 0 olur.---Yani tahmini değer 12 lira olur.Bu durumda, ben tahmini değeri 12 lira olan bir şey için 5 lira öderdim.-Çok iyi bir kazanç.Yatırdığınız paradan yüzde 140 kazanç sağlıyorsunuz.Böyle kazançlarla hergün karşılaşamazsınız.Ama maalesef, bu iki durumun yaşanma olasılığı eşit değil çünkü şimdi piyasa bu aktif için sadece 30 lira ödemeye istekli.---Eğer bu aktifin 60 liradan daha yüksek bir değeri olabileceğini düşünselerdi, piyasadakiler bu aktifin alımını 30 liradan daha yüksek bir rakama yaparlardı.--Devlet müdahalesinden önce piyasanın tavrını düşündüğümüz zaman, açıkça kimse bu aktifin 60 lira etme şansının yüksek olduğunu düşünmüyor.--Karamsar senaryonun olma ihtimali iyimser senaryonun olma ihtimalinden çok daha yüksek.-Bir hesap tablosu yaparak bu olasıklıkları değerlendirebilirsiniz.-Eğer karamsarın olasılığını iyimserin olasılığına göre daha yüksek tutarsanız, o zaman tahmini değer de 5 liranın altında olacak.--Yani para kaybetmeniz bekleniyor."Paul Krugman'ın, bu bir tura gelirse kazanırım yazı gelirse kaybederim tarzı senaryodur, demesine rağmen bunu kim yapar?" diye sorabilirsiniz.---Ama yazı-tura senaryosu benzetmesi doğru.Pozitif senaryoda özel yatırımcı Hazine ile birlikte büyük paralar kazanır; FED ise bu paradan çok düşük bir faiz oranı alır.---Negatif senaryoda ise zararın çoğu verdiği borç ile FED'i sonra da özsermaye yatırımcısı olan Hazine'yi etkiler.---Paul Krugman'ın bahsettiği şeylerden biri de işte bu.-Fakat bence eğer karamsar senaryonun gerçekleşme ihtimali daha yüksekse, akıllı bir yatırımcı, sırf risk ödülü orantısız bir şekilde öbürlerine yüklendi diye bu yatırım işine girmez.---O zaman burada şöyle bir soru ortaya çıkıyor: "Tüm bunu kim yapacak?"Bir önceki videoda kafa karıştırıcı olabilir diye nitelendirdiğim şey de buydu.-Bariz olan şey şu: bankalar aktifi kendilerinden almak isteyebilir.-Her şeyi yeniden çizeyim çünkü bu önemli bir nokta.-Açıkçası, eğer Geithner'in planının bu versiyonu gerçekleşirse, bunu nasıl önleyebilirsiniz bilmiyorum.--Bu bankanın bilanço tablosu.Bir bakıma önceki bilanço tabloları.-Aktif için 100 lira ödediler.60 lira borçları var.İçinde borçlar, mevduatlar hepsi var.Başlangıçta da 40 lira özsermayeleri var.Banka fazladan para alıyor, ve bu parayı özsermayeyi artırmak veya para kazanmak için kullanabilir.--Bu bir uydurmaca değil, şuan devlet bankaya borç veriyor.-Yaptığın şey devletten borç almak, örneğin 7 liralık bir borç olsun.-Bu gerçekten de oluyor çünkü devlet Citibank ve Bank of America gibi büyük bankalara borç veriyor.--Bu bankalar buradaki 7 liralık nakdi alıyor.-Şimdi ise bankalar ayrı bir kurum oluşturuyor.Bu kuruma istedikleri ismi verebilirler.Bunu yapabilmek için kurumu, koruma fonunun içine koyabilirler.Bankalar mükemmel; özel amaçlı kurumlar sürekli oluşturuluyor.-Bankaların bu 7 lirayı alıp da başka bir kurumun içine koymalarının önleyecek hiçbir şey yok.--Özsermayenin bankaya ait olduğu bir özel amaçlı başka kuruma.-7 liralık nakit bu kuruma gitti.Kurum bu 7 lirayı aldı ve plana katılmak için kullandı.-Yeni Geithner planına katılmak için.Devletten almış olduğu 7 liralık borçla, özel yatırımcı adı altında plana katılıyor.--Tırnak işareti içerisinde yazayım.Hatta bu 7 liranın üstüne katmanlar koyarak bu parayı gizleyebilirler veya bu işi koruma fonu müşterilerinden birine güzel bir teklif sunup yaptırabilirler.--Bu işi yapabilmenin milyonlarca yolu var.-Bu nedenle de, bence bu durumu önleyecek bir yasa çıkartmak imkansız.-Banka bu katılımı gerçekleştiriyor.Yanına da Hazine, özsermaye yatırımcısı olarak katılıyor.-Federal Reserv'den de 86 lira borç alıyorlar.86 lira FED'den.7 lira Hazineden.Bu durumda banka aslında özel yatırımcı, değil mi?-Bu kurumu kontrol ediyor.Bu kurumu kontrol eden kurumları kontrol ediyor.Fark etmez.Fakat bu kurumun bankanın aktifi için ödeyeceği parayı bankanın kendisi belirliyor.-Herkesin bu aktifin 100 lira değerinde olmadığını bilmesine rağmen, kurum, aktif için 100 lira ödeyebilir.--Banka, aktif için 100 lira ödetiyor ve aktifi bilanço tablosundan çıkartıyor.-Böylece 100 liralık nakde sahip oluyor.Kurumun ise sorunlu bir aktifi oluyor.Peki banka bunu neden yapıyor?Düşünün.Bütün bunlar olmadan önce bankanın bu sorunlu aktif nedeniyle yüzde yüz riski vardı.-Riske maruz kaldığı bu aktifi vardı ve bizim bildiğimiz şey aktifin sadece 30 lira değerinde olduğu.-Fakat banka bu gerçeği hiçbir zaman kabul etmek istemedi.Oluşturduğu kurumla ise sadece 7 liralık bir riski var.-Bütün bu mahvolursa, zararı kim üstlenecek?-Banka sadece 7 liralık zararı üstlenecek.Geri kalan zarar ise vergi verenlere yani Hazineye ve Federal Reserv'e gidecek.-O zaman bu mükemmel bir durum çünkü yukarıdaki durumda eğer aktif 30 lira değerine gelseydi, banka 70 liralık bir zarar üstlenecekti.--Şuanki durumda ise eğer bu sorunlu aktif sadece 30 lira değerinde olursa, o zaman banka sadece 7 liralık bir zarar üstlenecek.-Böylece banka ödeme gücü olan bir halde kalacak.Bankanın yaptığı yatırım mahvolacak ama gene de ellerinde 100 liralık nakit olacak.-Açıkça söylemek gerekirse bu durumu önleyecek bir şey olmadığına göre. bunun gerçekleşeceği neredeyse kendini doğrulayan bir kehanet.--Fakat ortada bir büyük bir soru var: "Neden özel yatırımcı bu işin içine girsin?"-Devletin size dezavantajlardan çok avantaj vermesine rağmen kötümser senaryonun olma ihtimali daha yüksekse bu işin içine girmezsiniz.---Fakat eğer teminatın gerçek satıcısı olsaydınız bu işin içine girerdiniz çünkü eğer teminatın satıcısıysanız yanı Citibank'sanız, riskiniz yüzde yüzden, yüzde yediye düşecek ve böylece borçlarınızı ödeyebilecek durumda olacaksınız.----Fakat bu durumun Hazineye ve Federal Reserv'e bir etkisi olacak.Hazinenin ve FED'in 100 lirası, ya da 7 lirayı da çıkartırsanız 93 lirası var çünkü başlangıçta 100 liraları vardı ama bu işin gerçekleşmesi için 7 lira harcadılar.----Yani, gerçekte 30 lira değerinde olan bir şey için 93 lira harcadılar.Aradaki fark yani 63 lira, aslında, vergi ödeyen Amerikalılardan bu bankalara yazılmış bir çek olacak.-Ve şuan büyüklüğünü konuştuğumuz gibi 63 liralık bir çek de olmayacak.-630 milyar liralık bir çek de olabilir.Bana göre, işte bu durum kapitalizmin en büyük ve kötüce yapılmış taklidi.-Ayrıca üzücü bir gün olurdu çünkü açıkçası sadece AIG'in bonuslarını önemsiz gösterirdi.-Yapmanız gereken doğru şey, 630 milyar lirayı alarak bankaların hissedarlarını iflas ettirmesini sağlamak; sonra da bu parayla bankaları yeniden kapitalize etmek.--Böylece, bu 63 liralık veya 630 milyar liralık çeki, bizi bu karışıklığa sokan yöneticilere veya hissedarlara doğrudan yazmak yerine bankayı yeniden kapitalize etmiş olursunuz.---Bu durumla ilgili, yeni bir banka planının olduğu bir yazı yazdım, ve hisseleri Amerikan halkına dağıttım.--Bu planda da aynı sonuca ulaşıyosunuz, hem de çok büyük negatif etkileri olmadan, yani bizi bu karışıklığa sokan insanlara çok büyük miktarda para transferi yapmayarak.--Umarım hikayeyi anlayabilmişsinizdir çünkü benim kafamı biraz karıştırmıştı.-Neyse, görüşmek üzere.

Açıklama

Bir numunenin ortalama ve bir popülasyonun ortalama arasındaki fark.

Bunu Paylaş:
  • Google+
  • E-Posta
Etiketler:

Khan Academy

Khan Academy

Misyonumuz, her yerde herkes için dünya standartlarında bir eğitim sağlamak. Tüm Khan Academy içerik www.khanacademy.org adresinden ücretsiz olarak sunulmaktadır.

YORUMLAR



9.7/10

  • 879
    Olumlu
  • 18
    Olumsuz
  • 111
    Yorum
  • 422744
    Gösterim

SPONSOR VİDEO

Rastgele Yazarlar

  • AutoHotkey Tutorials

    AutoHotkey T

    29 Mayıs 2010
  • Hidden Wolf TV

    Hidden Wolf

    1 EKİM 2009
  • Kai Moosmann

    Kai Moosmann

    5 Temmuz 2006

ANKET



Bu sayfa işinize yaradı mı?