bir miktar para vardı,ve bu para birimi de dolar olsun.Çiftçi de bu çorabın içinde büyük miktarda dolar bulsun."1000 dolarımı harcamalıyım, binalarımı tamir ettiririm." der.Böylece harcamalarda bir artış yaşanır.Çiftçi "1000 dolarımı inşaatçıya vererek harcayacağım" der.İnşaatçı da der ki "Vay canına, 1000 dolarım oldu,marjinal tüketim eğilimim %60, yani 0.6 olduğuna göre,bunun %60'ını harcayacağım."Tabi harcayabileceği tek yer çiftlik olduğundan1000 doların %60'ını, yani 600 dolarıçiftçiye ödeyecek

.Çiftçi de bu sefer:"Vay canına,az önce 1000 dolar harcadım ama,herhalde ekonomi iyiye gidiyor ki inşaatçı dabenimle 600 dolarlık fazladan alışveriş yaptı.""Şimdi fazladan 600 dolarım var ve,marjinal tüketme eğilimim %60 olduğuna görebu 600 doların %60'ını harcayacağım."Böylece 1000'in %60'ı çarpı 0.6başka bir deyişle 600'ün %60'ıbu da, 360 dolar eder.İnşaatçı da bu sefer,"Vay, 600 dolar harcamıştım, ama 360 dolar fazladan kazandım.marjinal tüketme eğilimim 0.6 olduğuna görekazandığımın %60'ını harcayacağım."Böylece ekstradan bu 360 doların %60'ını harcar.Bunun %60'ı da0.6 çarpı geri kalan her şeydir.Yani 0.6 x (0.6 x 0.6 x 1000 dolar)Buradaki sayı 360 doların %60'ına eşit olacak.Bunu hesaplamak için bir hesap makinesi alalım.0.6 üzeri 3 desek de olurbunu 1000'le çarpacağız.Sonuç 216 dolar.Yani inşaatçı çiftçiye 216 dolar daha ödeyecek.Ve çiftçi diyecek ki:"Bunun %60'ını harcayacağım."Sanırım bunun nereye gittiğini görebiliyorsunuz.Bunun %60'ı demek, şu miktarı bir kez daha 0.6 ile çarpmak demek.Yani 0.6 çarpı bubu da 0.6 x 0.6 üzeri 3, yani 0.6 üzeri 4çarpı 1000, ki bu da 216'nın %60'ı demek oluyor.Bunu da hesaplayalım130 dolar ediyor.129.6 dolar olacak.İnşaatçı bunun üzerine, "Ne güzel, fazladan 129.6 dolarım daha oldu.Bunun da %60ını harcayayım."ve bu böyle sürüp gidecek.Bu duruma baktığımızdaen baştaki 1000 dolarlık harcama artışınınbu ekonomiye fazladan ne kadar üretim ve harcama kattığına bakalım.Bunu anlamak için:Toplam, burada toplam GSYİH, toplam çıktı, toplam gelir, toplam harcamagibi düşünülebilir. Bunların hepsi bakış açılarıdır.Ekonomi çok döngüsel bir olgu olduğundan, birinin harcamasıbir diğerinin geliri olabilir.Ama şimdi toplam çıktı diyebiliriz.Kullanılan para birimi cinsinden toplam çıktı.Burada para birimi dolar.Bu değer, baştaki ilk 1000 dolar,artı bu ilk 600 dolarlık harcama,yani 0.6 çarpı 1000artıbu üçüncü harcama, yani 0.6'nın karesi çarpı 1000artı dördüncü harcama, yani üçüncü harcamanın %60'ıbu da 0.6 üzeri 3 çarpı 1000ve bizim geldiğimiz son nokta, dördüncü harcama,artı 0.6 üzeri 4 x 1000.Ve bu sonsuza kadar böyle gidecektir.Yani buna 0.6 üzeri 5 x 1000 de eklenebilir.Bu devam ettirilebilir.Burada matematiğin büyüleyici yanlarından birini görüyoruz.Belki sonraki videoda bunu tekrar kanıtlarım,bunu başka yerlerde kanıtlamıştım.Bu büyüleyici durum,1000'in önündeki bu katsayı 1'den küçük olduğu için,sonsuz sayıda böyle elemanların toplamı,aslında sonlu bir değer haline geliyor.Bunu basitleştirmek için,Şu gördüğünüz ilk değerin ortaya çıkardığıtoplam çıktıyı bulmak için, 1000 parantezine alabiliriz.1000 parantezine aldığımızda, elimizde1 + 0.6 + 0.6 kare + 0.6 küp + 0.6 üzeri dörtve böyle sürüp giden bir değer kalır.Belki önümüzdeki videoda eğlencesine bunun kanıtını yaparım.Ama şu gördüğünüz sonsuz sayıda terimin toplamıbu bir geometrik seridirve bu da şu değere sadeleşecek, yeşille yazıyorum:1 / 1 - 0.6yani şurada gördüğünüz neyse1 / 1 - o değer olacaktır.Bu durumda bu değer 1/0.4 e eşit olacaktır.0.4 = 2/5 olduğuna göre1 / (2/5)yani 5/2, olacaktır bu değer.Toplam çıktı ise 1000 * 5/2Yani 1000 * 2.5yani 2500 olacaktır.Burada gördüğümüz iki ilgi çekici durum var.Birincisi, insalar ek gelir elde ettiklerindeBunun bir kısmını harcayacaklardır.Burada marjinal tüketme eğilimi devreye girer.Ve bu değerin lineer olduğunu,yani insanlara ne kadar verirseniz verin aynı orandaharcayacaklarını kabul ediyoruz.Ve bu orandan yola çıkarak,Ekonomide para sürekli bu oranla çarpılarak döneceğindençarpan etkisi dediğimiz fikir gündeme gelir.Bu paranın bir oranı harcanır, sonra kalanın bir oranı harcanır,ve en son yaptığımız,bu 1000'in en son olarak 2.5 ile çarpıldığını görürüz.Bu 2.5 değeri tamamenmarjinal tüketme eğilimi değerinin bir fonksiyonudur.Yani marjinal tüketme eğilimi her ne ise,Bu da çarpan değerini belirler.Çarpan değerinin belirttiği,eğer siz ekstradan 1 dolar harcarsanız,elde olan marjinal tüketme eğilimine göretoplam çıktının kaç dolar artacağıdır