tten bahsediyorsak, bu marjinal maliyetle bunun iki katı üretim kapasitesi olacak.İki firma için düşündüğümüzde şurada olacaklar yani. Bu marjinal maliyetle bir firma şu adette üretiyor olacaktı,.iki firma olunca bunun iki katını üretebiliyor olacaklar, özellikle de maliyet yapılarının tıpatıp aynı olduğu düşünüldüğünde bu mantıklı.Yani yaptığımız şey, bu eğrinin üzerine, aynen kendisi kadar eklemek.İki firmanın birlikte marjinal maliyet eğrisine baktığımızda,bir firma için olan eğrinin iki katını göreceğiz.Burada sarı renkle çizdiğime benz

eyecek..Piyasa sadece bu iki firmadan oluşuyor demiştik, dolayısı ile bu marjinal maliyet eğrisi aynı zamanda bütün pazar için de geçerli.Aynı şey ortalama toplam maliyet için de geçerli.Buradaki bir firma için ortalama toplam maliyetse,bunun anlamı şu kadar üretim yaptıklarıdır,ancak iki firma birlikte düşünüldüğünde iki katı miktarda üretim yapabilirler.Yani iki firma iki katı üretim yapıyor.Yani iki firmanın toplamı için çizdiğimiz ortalama toplam maliyet eğrisi de bir firma için çizdiğimiz eğrinin iki katı olacak..Pazarın tamamının ortalama maliyet eğrisi de bu şekilde oluşacak...Tek firma için turuncu,pazarın tamamı için ise kesikli sarı çizgiyi kullanıyorum.Şimdi düşünelim, eğer bu iki firma aralarında anlaşabilselerdi,doğru fiyat nerede oluşurdu?Eğer bu iki firma güçlerini birleştirip bir tek şirket gibi hareket etselerdi, monopol yani, bakalım neler olurdu..Buraya bir de pazarın toplamı için talep eğrisini eklememiz lazım, çizelim hemen......Pazara ilişkin talep eğrisini çizdik, şimdi bir de marjinal gelir eğrisini çizmemiz gerek.Bu iki firmanın birlikte hareket ettiklerini düşünerek çiziyoruz bu eğrileri.Birlikte hareket ediyorlar, aynen monopol gibi.eğer monopol gibi hareket ederlerse, marjinal gelir eğrilerinin eğimi toplam talep eğrisinin iki katı olur.Yani buradaki gibi şekillenir. Yazalım buraya, pazarın marjinal gelir eğrisi.İşte buradaki pazarın marjinal gelir eğrisi.Özetleyelim, iki firma monopol gibi birlikte hareket ediyorlar, çizgili eğri marjinal maliyet eğrileri,buradaki ortalama toplam maliyetleri, ve bu da marjinal gelir eğrisi.Eğer birlikte monopol gibi davranıyor olsalardı, en uygun adet, yani optimal adet ne olurdu?Optimal adet tam burada olurdu, marjinal gelirin marjinal maliyete eşit olduğu bu noktada olurdu.Bu noktanın öncesinde marjinal gelir marjinal maliyetten yüksek olduğu için, üretmeye devam etmek isterlerMarjinal kelimesini bildiğinizi düşünüyorum, ancak gene de kısaca açıklayalım, üretilen son birimin katkısı gibi düşünebiliriz. Üretilen son birimin getirdiği maliyet, üretilen son birimin sağladığı gelir gibi.Ne demiştik, bu noktaya kadar üretmek isterler.Ancak bu noktadan sonra, marjinal maliyet marjinal gelirden daha yüksek olduğu için üretmek istemeyeceklerdir.Zira bu noktadan sonra, ürettikleri her birim onlara zarar yazacaktır.Sonuçta üretecekleri miktar bu kadar. Bu üretimle fiyat ne olur bakalım,pazarın talep eğrisine gidiyoruz,fiyat bu kadar olur..Birim başına ortalama maliyet ise, şuradaki noktalı eğriye bakalım,bu da birim başına ortalama maliyetleri.Birim başına kar neye eşitti, birim başına gelir eksi birim başına gider.Yani buradaki yükseklik onların karları.Bu yükseklikle toplam adeti çarparsak, toplam karlarını bulacağız, eğer gerçekten monopol gibi davranıyorlarsa tabii..Diyelim ki buradaki yükseklik 10 olsun,.ve monopol gibi davrandıklarında üretecekleri adet de 50 olsun.Buradaki toplam kar nedir,karları 500 $ olacak.Eğer iyi koordine olurlar ve monopol gibi davranabilirlerse karları 500 $ olacak.İki firma da bu durumun farkına varıyorlar, ve bir anlaşmaya varıyorlar. Her ikisi de bu miktarın yarısını üretecekler, ve böylece oluşan karı paylaşmış olacaklar.Toplam üretim 50 demiştik, yani her iki firma da 25'er tane üretecek.Ürettikleri bu malın satış fiyatı şurada,maliyetleri de burada.Şimdi şirketlerin her birine ayrı ayrı bakalım,zira buradaki maliyet şuradakinin iki katıve noktalı sarı eğri ile gösterilmiş olan ortalama birim maliyet daha yüksek,turuncu eğrinin neredeyse iki katı, yani her iki firma da bu kadar birim başına kar çarpı 25 adet ne ediyorsa onu kazanacak.Kar dediğim yer burası, turuncu bölge,her bir firma 500'ün yarısını kazanacak, yani firma başına 250.Şimdi, bu firmaların biri veya ikisi birden aralarındaki bu anlaşmayı gizlice ihlal etmek isteyebilir desem. Biraz üstünde duralım bunun.Firmalardan birisi anlaşmaya uymaktan gizlice vazgeçerse neler olur.Diğer firma 25 adet üretmeye devam ediyor.Ancak bu firma diyor ki: 'Bu fiyat süper, çok güzel kar ediyorum, ben çaktırmadan 10 birim daha fazla üretivereyim.'Yani bu firma 25 birim yerine 35 birim üretecek.Bu firma 35 adet üretmeye başlıyor, diğer firma aralarındaki anlaşmaya sadık kalıyor ve 25 adet üretmeye devam ediyor,toplama bakalım,pazardaki toplam üretim 60 birime yükseliyor.Şimdi toplam kar ne kadar olur?Talep eğrisinden yukarı doğru gidelim, yeni fiyat burada oluşacak.Birim başına üretim maliyeti buradaydı.Üretim adeti artık 60, dolayısıyla karları daşimdi maviyle taradığım bu bölge olacak.Burada talep eğrisiyle ortalama birim maliyet eğrisinin birbirine yaklaştığını görüyoruz.Diyelim ki buradaki yükseklik 8 olsun.birim başına 8 $ kar çarpı 60 birim...60 birim çarpı 8 $, toplam kar 480 $ eder.Eğer taraflardan birisi anlaşma koşullarını gizlice ihlal ederse olan bu. Toplam kar düştü.Bu son derece mantıklı bir gelişme, zira marjinal gelirinizin marjinal maliyetinizden yüksek olduğu noktanın üstünde üretim yapıyorsunuz...Marjinal maliyetiniz artık marjinal gelirinizden daha yüksek,yani zarar oluşuyor,yani üretilen her birim zararı artırıyor,zaten bu sebeple toplam kar 500'den 480'e düştü.Anlaşmayı gizlice ihlal eden bu şirketin bu işten karı ne oldu bir bakalım..35 birim üretiyor ve satıyor,birim başına 8 $ kar ediyor,.yani buradaki bütün alan,35 çarpı 8 dersek 280 eder...Anlaşmaya sadık kalan firma ise karın geri kalanını alıyor...Toplam kar 480 $'a inmişti,anlaşmaya uymayan bu şirket 280 $ kazandığına göre,anlaşmaya sadık kalan taraf sadece 200 $ kazanabildi.Yani anlaşmayı gizlice bozan taraf, üretimini optimal noktanın ötesinde yükseltmekten aslında karlı çıkmış durumda.Şirketinin karını 250 $'dan 280 $'a yükseltti, kendi açısından baktığında mantıklı.Şirketi açısından avantajlı bir durum sağlamakla birlikte, pazardaki toplam karı düşürdü. Anlaşmaya sadık kalan taraf ise bu işten zarar gördü