eşme,kişilerin önceliklerine göre değişebilir,avcı mı veya toplayıcı mı olduğumuza göre değişir.Bununla birlikte, bize bu seçeneklerin hangisininbizim önceliklerimizle daha uyumlu olduklarını değerlendirmemiz için iyi bir bakış açısı sağlar.Şimdi, son videoda ele aldığımız konuların bir kısmınıntekrar üzerinden geçeceğim.Her bir tavşanın marjinal maliyeti üzerinde durmuştuk.Marjinal maliyeti de hatırlayalım, yakalanan en son tavşanın,fırsat maliyetiydi.Tam tanımı da söyleyeyim: Bir şeyi yapmanın yarattığı ilave maliyete marjinal maliyet

, o eylemden elde edilen ilave yarara ise marjinal fayda denir.Buraya değişik senaryoları yazalım şimdi.....Önce buraya bir tavşan çiziyorum, en son yakalanan tavşan,en son birim.ve böğürtlenler.Son videodaki f senaryosu üzerinden devam etmeye karar verdim..F senaryosuna göre,fazladan bir tane tavşan istiyorsak20 adet böğürtlenden vazgeçmek zorundaydık.Senaryo E'de durum neydi,fazladan bir tane tavşan için40 adet böğürtlenden vazgeçmek zorundayız.Yani bir tane fazla tavşanın marjinal maliyeti40 adet böğürtlen.D senaryosundayız, biraz duralım,siz inceleyin bunu.Senaryo D'de,fazladan 1 tane tavşan yakalamanın marjinal maliyeti 60 böğürtlen.Senaryo C'ye bakalım.Marjinal maliyet 80 böğürtlen.En son bakacağımız da Senaryo B.Senaryo B'ye görefazladan yakalayacağınız bir tane tavşanın marjinal maliyeti 100 adet böğürtlen.Senaryo A'ya bakmayacağım bile, çünküo senaryoda daha fazla tavşan alma imkanınız yok.Zira vazgeçebileceğiniz böğürtlen yok.Yani muhtemel senaryolarımız bunlar,marjinal maliyetlerinde de durum budur.Şimdi bunları bir çizgi üzerinde gösterelim....Eksenleri buraya çizeyim...Senaryoları aynı sırayla yazalım, senaryo F,senaryo Esenaryo D, senaryo C, senaryo B.Veya böyle yapmak yerine sahip olduğumuz tavşanların sayısını yazalım.....Senaryo F'de hiç tavşanımız yok, 0.1,2,3,4 ve 5.Sahip olduğumuz tavşan sayısı bu şekilde...1 günde yakaladığımız ortalama tavşan adeti.Dikey eksende ise,böğürtlen cinsinden marjinal maliyetivereceğim.20'den 100'e kadar gidiyor.Buraya da 20, 40 ,60, 80 ve 100 yazalım..Senaryo F, hiç tavşanımızın olmadığı senaryoydu bu,fazladan yakalayacağımız bir tavşanın marjinal maliyeti20 böğürtlendi, 20 adet böğürtlenden vazgeçmek zorunda kalıyorduk.senaryo F2yi yazdık.Senaryo E'ye bakalım şimdi.Bu senaryoda 1 tane tavşanımız vardıve fazladan bir tane tavşana sahip olmanınmarjinal maliyetine bakıyorduk.Onu da yazdık.Sıradaki Senaryo D, marjinal maliyet 60.2 tane tavşan var ve üçüncüsünü yakalama fikrini değerlendiriyoruz..Senaryo D buydu.Sonra Senaryo C,3 tane tavşanımız var ve dördüncüye sahip olmayı düşünüyoruz..Senaryo C buydu.Ve sonuncusu da Senaryo B,4 adet tavşanımız var,ve beşinci tavşanı düşünüyoruz.Beşinci tavşana sahip olabilmek için100 tane böğürtlenden vazgeçmemiz gerekecek.Buradaki de Senaryo B.Böylece marjinal maliyetlerimizi işaretlemiş olduk,bu noktaların tümü 'marjinal maliyet eğrisi'nin üstünde,marjinal maliyetimizintavşan sayısının bir fonksiyonu olarak gösterdik.Noktaları birleştirelim.Bu senaryoda, noktaları birleştirdiğimizde bir doğru elde ettik.Doğru şeklinde olması gerekmiyor,ancak ekonomiye giriş derslerinde kolaylık sağlaması açısından geneldedoğru olarak gösterilir..Bu sahip olduğumuz tavşan sayısının bir fonksiyonu olarakmarjinal maliyetimiz.Bunu eksen üstünde gösterelim....Burada sıfır noktasındayım....Marjinal maliyetin böğürtlenlerin fonksiyonu olarak gösterdik.Buraya kadar tamamız.Ancak hala hangi senaryoyu seçeceğimize karar vermedik.Bu kararı vermemizi kolaylaştıracak bir kavramdan bahsedeyim şimdi,'Marjinal Fayda'.Marjinal Fayda yerine kısaca MF yazıyorum.Fazladan bir tane tavşanın getireceği Marjinal Faydayı,böğürtlen cinsinden yazacağım.Marjinal faydayı nasıl açıklayayım.Zamanımızın bir kısmını avcılıkla bir kısmını da toplayıcılıkla geçiren insanlarız.Bu senaryoların herhangi birisine baktığımızda,diyelim ki bakkaldaki tavşanlar için ne kadar böğürtlen ödemeye razı olurduk...Diyelim ki bizim bu hayali bakkal sadece böğürtlen alıyor vekarşılığında tavşan satıyor.Fazladan bir tane tavşan alabilmek içinbakkala kaç tane böğürtlen vermeye razı olurdum?..Senaryo F'ye bakalım,hiç tavşanımız yok,bu durumda kaç tane böğürtlen vermeye razı olurdunuz?Bir sürü böğürtlenimiz var ancak hiç tavşanımız yok..Senaryo F, tavşan yok, 300 tane böğürtlen var..Böğürtlen yemekten sıkılmışız ve canımız tavşan yemek istiyor...Bir tavşan yiyebilmek için bir sürü böğürtleni gözden çıkarabiliriz.Diyelim ki 100 tane böğürtlen vermeye razıyız..Senaryo E'ye bakalım, bizim hayali bakkalakaç tane böğürtlen vermeye razı oluruz?,.Senaryo E'de elimizde zaten 1 tane tavşanımız var,böğürtlenimiz de bir önceki senaryodaki kadar fazla sayıda değil...Fazldan bir tavşan almak için o kadar çok böğürtlen vermek istemeyiz bu durumda,.diyelim ki ancak 80 tane böğürtleni gözden çıkartabilirim.Senaryo D'ye bakalım, 2 tavşanım var,va böğürtlenim ise daha da az..Fazladan alacağım bir tavşan için daha az böğürtlen veririm.Önceliklerimize göre bizim hayali bakkala ödemeyerazı olduğumuz böğürtlen sayısı değişiyor.C senaryosuna kadar devam edebiliriz.Bu kişiden kişiye değişir, öznel. Ölçülebilir bir şey değil.Kişinin önceliklerine, tercihlerine göre değişir..Senaryo C'de daha çok tavşanı ve daha az böğürtleni var,bu köydeki bakkala daha da az böğürtlen verecektir..En son senaryomuz Senaryo B.Pek çok tavşanı var, böğürtleni ise çok az.Fazladan bir tavşan için çok daha az böğürtlen vermeye razı olacaklardır.Şimdi, tavşan sayısının bir fonksiyonu olarakmarjinal faydaları nedir işaretleyelim.Senaryo F'ye göre, marjinal fayda 100..Senaryo E'de kaç tane böğürtlen vermeye razıydılar bakalım,marjinal fayda 80..Senaryo D, 60 böğürtlen.Senaryo C'de 40 böğürtlene düşüyor..Senaryo B'de 20 böğürtlen.Burada sadece marjinal maliyeti işaretlemedik.Marjinal faydayı da böğürtlen cinsinden işaretledik..Marjinal fayda eğrisi burada gene doğru şeklinde çıktı,kolaylık olsun diye rakamları doğrusal belirlemiştik, o yüzden.Marjinal fayda eğrimiz böyle oluştu.Marjinal fayda eğrisi,sahip olduğumuz tavşan sayısının bir fonksiyonu..Bu da sahip olduğumuz tavşan sayısının bir fonksiyonu olarakmarjinal maliyet eğrimiz.Burası E durumu.Burası D durumu.Ve burası da C durumu.B durumundaki marjinal faydam bu şekilde.Bunlara bakarsam nasıl bir karar veriyor olmalıyım?Önceliklerim bunlar.Nasıl mantıklı bir karar verebilirim?Diyelim ki F noktasındayım.Hiç tavşanım yok.Fazladan bir tavşan yakalamak bana 20'ye mal olacaktı..Ama fazladan bir tavşan için 100 tane böğürtlen vermeye razı olduğumu söyledim....Yani bu eğri üstünde şu yönde hareket ediyorum.Kesinlikle daha fazla tavşan yemek istiyorum,fazladan bir tavşan alabilmek için 100 tane böğürtlen vermeye razıyım.Aslında bana sadece 20 böğürtlene mal olacaktı.Ama ben gene de şimdi o tavşanı istiyorum.Düşünürseniz, burada marjinal fayda marjinal maliyetin çok üstünde...Senaryo E'de de durum bu şekilde.Fazladan bir tavşan almanın marjinal faydası,marjinal maliyetin çok üstünde.Dolayısıyla da daha çok tavşan almak istiyorum.Senaryo E'ye bakalım, hala tavşan istiyorum.Hala üretim olanakları eğrisinde bu yöndehareket etmek istiyorum.Peki şimdi düşünelim,D noktasına yaklaştıkça neler olur?Bu nokta daha önceki senaryolarımızda yoktu..Eğer bu noktada duruyorsam,marjinal maliyetim hala marjinal faydamın altında.Hala daha fazla tavşan istiyorum,Senaryo D'ye kadar durum bu.Senaryo D'ye geldiğimde nötr durumdayım.Fazladan bir tavşanı satın almak için 60 adet böğürtlen vermeye razıyım.Bu sayı, fazladan bir tavşanı yakalamak için vazgeçmek zorunda kaldığım böğürtlen sayısı ile eşit..Senaryo D üzerinde biraz düşünelim.Bunu daire içine alayım, zira ilginç bir durum bu..Senaryo D'nin ötesinde neler olur ona da bakalım.Eğer bu noktadaysam,zaten bir günde ortalama 2,5 tavşan yakalıyorum,artık daha fazla tavşan satın almaya çalışmak çok anlamlı değil sanki..Bu noktadayken tavşanın marjinal faydası,marjinal maliyetinin altında.Bu noktadaysam,satın almaya çalışacağım ekstra bir tavşanın marjinal getirisi ödeyeceğim marjinal maliyetin altında olacak.Yani D noktasının ötesine geçmek istemiyorum.Tahsis etkinliğine ulaştığım yer,marjinal fayda ve marjinal maliyetimin birbirine eşit olduğu noktadır.Bu senaryolara bakarsak,aralarından Senaryo D en tercih edilir olandır..Bu noktada tahsis etkinliğine ulaşmış durumdayız.Tavşanların marjinal maliyetleri ve marjinal faydaları birbirine eşit.