şey olabileceğini düşünürsünüz.Pekala bu doğru olabilir.Mesela, Neon elementinin yüksek bir iyonlaşma enerjisi vardır,onuncu elektronunu tutmak ister; çünkü onuncu elektron ikinciyörüngesini dolurmaktadır.Ve tabi ki bu atom elektron dağılışı yönünden Flor'a bu kadar benzerkeneğer bu elektronu alailiyorsanız,ikinci elektronu almakhala çok zordur.Yani ikinci elektron enerjisi halaoldukça yüksektir.Eğer bunu hakkında biraz daha düşünürseniz, ikinci iyonlaşma enerjilerien yüksek olan elementler, birinci iyonlaşma enerjil

erien yüksek olan elementlerle aynı olacaktır.O halde bunun hakkında düşünebilirsiniz.Ve belki bu biraz kafa karıştırıcı olabilir.Örneğin, Lityum'uniyonlaşma enerjisi çok düşüktür.Onun bir tane fazladan elektronu vardır.Ve o bu elektronu vermek ister.Ancak bu elektronu verdiği zaman sabit bitduruma girer ki budurumda elektron dağılımı Helyum'a benzer.Ve bu durumda ikinci elektronu koparmakinanılmaz derecede zordur.Yani Lityum'un çok yüksek bir ikinci iyonlaşma enerjisi vardır.Belki şu tarz bir soruyla karşılaşırsınız;Hangi elementin iyonlaşma ve ikinci iyonlaşma enerjisiarasında en büyük fark vardır veikinci iyonlaşma enerjileri iyonlaşma enerjilerindendaha yüksektir.Ve Lityum ya da herhangi bir alkali metal doğru olacaktır.Çünkü birinci elektronu kopardığınız zamanki elektron dağılımıoldukça sabit hale gelir ve ikinciyi koparmakgerçekten çok zordur.Bunu periyodik cetvelde de görebilirsiniz.Bu birinci iyonlaşma enerjileridir tabi ki,ama diyelim ki, lityum gibi bir durumla karşı karşıyasınız veo elektronu kopardınız.Bu olukça kolaydı.Bunu yapmak için yalnıza beş elektron volta ihtiyaç duydunuz.Sonrasında elektron dağılımı Helyum'a benzedi.Yani ikinci iyonlaşma enerjisi Helyum'un ilk iyonlaşma enerjisineoldukça benzeyecektir.Her neyse, kafanızı çok karıştırmak istemiyorumNe var ki, bu önemli bir nokta ve şimdi ya da ilerideaklınıza takılabilir.Başka bir özellikten bahsedecek olursak, ki bu özellik birçok yöndenelektronegatifliğe bağlıdır.Elektronegatiflik kavramı Linus Pauling tarafından ortaya atılmıştır.Onu hep saygıyla anarımO çok ünlü bir kimyacıydı. Onun hakkında hep hatırladığım şeyonun C vitamininin sonsuza dek yaşamanın kaynağıolarak görmesiydi .Ve o çok yüksek dozlarda C vitamini alırdıKesinlikle onun hakkında daha çok okumalıyım çünküonun hakkında yalanlar yaymak istemem.Gerçi bunu sanırım lisedeyken okumuştum.Aman her neyse, o elektronegatiflik kavramını ortaya atmıştı.İki atom kovalent bağ yapınca gerçisize henüz kovalent bağın ne olduğunu öğretmedim amabunu birkaç video sonra öğretmeyi planlıyordum.Kovalent bağ temelde iki atomunelektron paylaşması.Şunu da çizeyim.Tamam burada bir oksijenim var, oksijen böyle gözüküyordurŞunu şöyle çizeyim.Oksijeni de bu şekilde çizebiliriz.Çünkü bu fazladan elektronları bağ yapmakta kullanacağım.Ve eğer siz bu oksijeni alıp iki hidrojeneeklerseniz, tabi hidrojenin bir elektronu vardır,sonuç ne olur?Eğer daha önce bir kovalent bağ görmediyseniz bunu bilemezsiniz.Ancak aslında atomlar elektronlarını paylaşacaklardır.Yani bu oksijen, bunu merkeze yerleştirelimVe burada da hidrojenlerimiz varBunu da şöyle çizmeliyizOksijenden gelen elektronları yeşil renkte çizeceğimVe hidrojenleri de turuncu renkte çizeceğim.Sonuçta iki tane hidrojenimiz varBir hidrojen orada olacakVe diğeri ise şurada olacak.Peki şimdi ne meydana geldi?Eğer bu hidrojen atomu bu iki elektronuda verirse, bu yeşil olanıoksijenle paylaşmalıdır.Ve antlaşma da şöyle olur: Bak ben seninle yeşil olanı paylaşıyorum ve sen de benimleyeşil olanı paylaşırsan ben de senin turuncu olanı almana izin veririrmve ikimiz de sabit bir elektron düzenimiz varmışgibi hissedebiliriz.Hidrojen kendini iyi hissedecektir çünkü bir elektron katmanıtamamen doldurulmuştur.Oksijen de kendini iyi hissedecektir çünkü onun son yörüngesisekiz elektronla tamamen doldurulmuş ve bunlarınikisi hidrojenlerle paylaşılmıştır.Evet bu güzel hissettiriyorBu kovalent bir bağdır; çünkü atomlarelektronlarını paylaşıyorlar.Ve bu bazen şu şekilde çizilebilir.OksijenBunlar oksijenin ekstra elektron çiftlerive bu çiftler şöyle bir çizgi çizeceklerdir.Bu çizgi üstü kapalı olarak diyor ki: "Bak her ikitarafta da iki atom var."Oksijenin elektronu burada.Ve Hidrojenin elektronu ise burada.Ve bunlar aslında paylaşılmış bir durumdalar.Bu iki şey aynı anlama geliyor.Ama bu çigi yalnızca bir kovalent bağı gösteriyor.Şimdi kovalent bağlarla ilgili bu kadar konuşmamdaki temel amaçelektronegatiflik hakkında bbiraz erken de olsakonuşabilmektir.Linus Pauling'in orataya attığı fikir şuydu;bu kovalent bağlarda paylaşım eşit olmayacaktır.Bazı atomlar elektronları biraz daha fazlakapacaklardır.Bu durumda, oksijen.Oksijeni öğrenmiştik.Oksijen bunun çok üstündedir.O elektronları kapmayı çok sever.Ve çok yüksek bir iyonlaşma enerjisi vardır.Neon'a benzeyen bir elektron dağılımına sahip olmaktan yalnızcaiki elektron uzaktadır.Yani Oksijen elektronları sever.Hidrojen sevmekle sevmemek arasındadır.O bir elektron alıp birinci orbitalinisabit hale getirebilir.Veya bir elektron kaybedebilir ve tamamenpozitif bir iyona dönüşebilir.İki türlü de gidebilir.Yani hidrojen elektronlarla alakalı olarak daha kararsızbir yapıya sahiptir.Ama oksijen elektronları oldukça ister kitamamlanabilsin.Yani oksijen ve hidrojen arasındaki bu ilişkideoksijen daha elektronegatiftir.Daha elektronegatiftir yani elektronları kendine birazdaha kuvvetli çeker.Eğer bu ilişkiyi buraya çizecek olursakEvet, bu bağı çizecek olursak.Bu tamamen bir özeti olur.Belki bunu şu tarafta dahayoğun çizeriz.Ayrıca bu kesinlikle bir kural değil , ancakben bunu uydurdum.Veya eğer onun hidrojen ve oksijen kısımlarını çizmişolsaydınız, belki elektronlar zamanlarının büyük bir çoğunluğunuoksijenin etrafında geçirirlerdi ve zamanlarının küçük bir kısmınıhidrojenin etrafında geçirirlerdi.Bu diğer hidrojen için de geçerli olurdu.Elektronlar hidrojenin yerine daha çok oksijeninyakınında olurlardı.Elektronegatiflik bir kovalent bağ yapan atomlardan birininelektronları daha çok kendine çekmesidir.Eğer periyodik tabloda elektronegatifliğin eğilimini gösterecek olursaksizce nasıl bir şey olur?Hangi elementlar elektronları çekmeye daha yatkındır?Tabi ki de elektronları sevenler.Elektronları onlardan çekmekbizim için zor olacaktır.Onların genelde en dış yörüngelerinde sekize yakınbir sayıda elektronları vardır.Bu sebeple en elektronegatif atomlartam da burada bulunacaklardır.Bunlar halojenlerdir, özellikle deflor, çünkü küçük olanlar elektronları daha çokisteyeceklerdir küçük oldukları için.Elektronlar çekirdeğe daha yakınlaşacaklardırVe soygazlardan bahsetmememin sebebi deonların kovalent bağ oluşturmamasıdırOnlar her daim mutludurlar.Onların hepsi hareketsiz gazlardır.Hareketsiz derken kastım onların hiçbir şey yapmamasıdır.Eylemsizliğe yakın bir kelime.Eylemsizlik hiç bir şey yapmamaya ya da durgun bir hale kalmayaolan yatkınlıktır.Fakat bu konuya fazla girmeyeceğimVe bunlar hareketsizdir.Hiçbir şey yapmazlarBunlar yalnızca reaksiyonlara girerler.Onlar kovalent bağlarını burada oluştururlar.Ve kovalent bağları oluşturduklarında elektronları çekerler.Keza, bu atomlar kovalent bağ oluşturmak üzere indiklerindebunlar daha çok, biliyor musunuz elektronları alabilirsinizonlara ihtiyacım yok gibilerdir.Ben onlar olmadan daha mutluyum.Aslında, bazen bunlar elektronlarıverirler.Bir kovalent bağ bile oluşturmazlar.Bu durum iyonik bağ olarak adlandırılır.İyonik bağı bir sonraki vidyoda anlatacağız.Ancak gördüğünüz gibi eğilim iyonlaşmaenerjisine benziyor.Bunlardan bir elektron ayırmak içinolduıkça fazla enerjiye ihtiyaç vardır.Bu durumun sebebi elektronları sevmeleridir.Yani bu asal gazlar oldukça elektronegatiftir.Onlar bir kovalent bağda elektronları çekeceklerdir.Bunların oldukça düşük iyonlaşmam enerjileri vardır.Böylece onlardan elektron almak oldukça kolaydır.Bu da neden düşük elektronegatiflikleri olduğunu bize açıklıyor.Onlar bir bağda elektron çekmeye hiç yakın değillerdir.İnsanların bahsettiği diğer eğilim isebir elementin metalik yapısıdır.Biri metalik yapı dediğinde, hayal ettiğimoldukça çok şey var.Ben düşünüyorum ki bu madde elektriği iletmeliparlak olmalı, işlenebilir olmalı.Bükülebilir olmalı.Metalik doğayı böyle hayal ediyorumAncak insanlar kimyada metalik yapıdan bahsettiklerindegenelde elektron vermeyegönüllülükten bahsederler.Bu metalik yapıdır.Ve önemlidir.Eğer birçok elektronu bulunan, bükülebilen ve elektriği iletenbir maddeden bahsediyorsanız,bu madde metalik özelliğe sahiptir.Ama aynı eğilim.Hangi atomlar elektron vermeye daha yatkınlardır?Sol aşağı kısımdakiler değil mi?Aşağı inildikçe, atom hacmi büyür ve elektronlarçekirdekten uzaklaşır.Coulomb kuvveti zayıftır, sonuçta bu elektronlardaha zayıf bağlanmıştır.Ayrıca en dış yörüngenizde yalnızca bir veya ikielektron varsa, siz daha çok şu haldesinizdir:Ah şunlardan kurtulayım da son yörüngemitamamlamış olayım.Yani bu atomlar elektron vermek ister.Bu nedenle yüksek bir metalik özelliktelerdir.Bunlar elektronlarını saklamak isterlerVe daha fazla almak.Bu nedenle daha düşük bir metalik özellik gösterirler.Aslında bunların hepsi ametaldir.Bir grupta genel eğilimyani genel geçer kural şudur:aşağı ne kadar inerseniz, atom hacmi o kadar büyürve son yörüngedeki elektronlar çekirdekteno kadar uzaklaşır.Bu nedenle elektron veya Coulomb kuvvetidaha zayıf olacaktır.Bu nedenle elektron vermeye daha yatkın olacaksınızdır.Metalik özelliğiniz aşağı inildikçe artar.Ve sola gidildikçe de metalik özellik artarçünkü en son yörüngenizde yalnızca iki tane elektron varsaonları verip kurtulmak istersiniz.Metalik özellik ters yöen gider.Şu şekilde gösterebiliriz.Ama aynı sebep yüzünden.Bu atomlar elektron çekmeyi çok severler.Bu atomlar da elektron vermeyi çok severler.Değil mi?İyonlaşma enerjisi sağ yukarı kısımda artacaktır.Elektronegatiflik de sağ yukarı kısımda artacaktırMetalik özellik de sol aşağıya gidildikçe artacaktır.En son konuşacağımız eğilim atom çapıdır.Aslında atom çapını ölçmek için birçok farklı yöntem var.En iyi yöntem yok tabi ki çünkübir atomun az önce de bahsettiğim gibi sabit bir çapı yoktur.Elektron atomun her yerinde olabilir.Yani sert bir bağ yapabilirsinizTamam, elektron bulma şansınız %90.Bu atomunuzun küresi.Ya da diye bilirsiniz ki eğer bu atom diğer atomla bağ yaparsaatom çapı iki çekirdek arasındaki uzaklığın yarısıdır.Değil mi?Eğer böyle bir bağ yaparsanızBu kısım iki çekirdek arasındaki uzaklık olacaktırve atom çapı budur diyebilirsiniz.Dediğim gibi birçok farklı yolu var.Ama bence olayı genel olarak anladınız.Atom çapı yalnızca atomun büyüklüğüdür.Bunu şöyle hayal edebilirsiniz, eğer herhangi bir grupta aşağı doğruinerseniz atom hacmi artar.Çünkü birçok enerji yörüngesi ekliyorsunuzher seferinde.Ve atom sürekli olarak genişliyor.Aslında şöyle de açıklanabilir aşağı inildikçe iyonlaşma enerjisi azalırveyaveya elektronegatiflik azalır.Böylece aşağı inildikçe atom büyür.Tahmin edilmesi zor olankısım isesağ tarafa gidildikçe ne olduğudur.Sağ tarafa gidildikçe elektron ekliyorsunuz ancakbu elektronların hepsini aynı yörüngeye ekliyorsunuz değil mi?Eğer çekirderk, tam burada, ve sizbir yörünge üzerindesiniz.Ve açıkçası, bunların hepsi küre değildir.Ancak diyelim ki bir orbital üzerindesiniz.Sağ tarafa gidildikçeBu kabuğa elektron eklemeye devam ediyorsunuz.Değil mi?Bu büyük bir aşırı basitleştirme oldu.Sağa gidildikçe çekirdekte daha çokprotonunuz var.Yani bu aslında gittikçe daha çok pozitif yüklenmişi hale gelmek.Bu elektronlar protonlar tarafındaniçlere doğru çekiliyorlar.Böylece, periyodik cetvelde sağa gidildikçeboyut küçülür.Burası tamam, peki diğer periyodagidildiğinde ne olur?Daha çok proton alıyorsunuzBu boyutu azaltmaz mı?Evet azaltır.Ancak aynı zamanda elektronları yeni ve protonlardan uzak biryörüngeye ekliyorsunuz.Böylece yeni periyoda geçildiğinde atom hacmi artıyor.Elektron büyüklüğü aşağı inildikçe büyükSola gidildikçe de büyüyorsunuzYani elektron büyüklüğü sağ alt taraftan sol üst tarafa doğrudur.Genelde alçak bir periyottaki atomlar üstteki periyottakiatomlardan daha büyük olacaktırhangi grupta olduğuna bakılmaksızın.Bir gruptaki genel eğilim ise, numara büyüdükçeatom büyür.Bir periyotta daha çok protonunuz var iseatom küçülür.Neyse umarım bunları ilginç bulmuşsunuzdur.Bir sonraki vidyolarda bağ kurmaya başlayacağız