.--Bu kredilerin geri ödemelerini ve ipoteklerini baz alanbir teminatlandırılmış borç yükümlülüğü, bir CDO oluşturacağım.-Bu amaçla, özel amaçlı bir şirket kuruyorum.-Bu da kurduğum özel amaçlı şirketin bilançosu.Bu ÖAŞ'nin bilançosunun aktifinde neler yer alıyor?10 tane 1 milyon $'lık ipotekli konut kredim var,yani aktifimde toplam 10 milyon $'lık alacak bulunuyor.Bu kredileri kullanan kişilerin satın aldıkları evlere ipotek koymuştum,bu alacağımın teminatı olarak evler var yani..Peki şimdi kurduğum bu ÖAŞ'yi

nasıl fonluyorum,bu 10 milyon $'lık krediyi verecek fonu nasıl sağlayacağız?-Aslında bu şirket, bu ÖAŞ, teminatlandırılmış borç yükümlülüklerini-satın alan kişiler tarafından finanse ediliyor..-Eğer ipoteğe dayalı menkul kıymet çıkartıyor olsaydım,kurduğum bu ÖAŞ'nin diyelim ki 1000 adet hissesini ihraç ederdim,ve bu 1000 hissenin satışından toplayacağım fonlarlaburada yer alan 10 milyon $'lık krediyi finanse ederdim.-İpoteğe dayalı menkul kıymet olsaydı böyle yapacaktım..Ancak şimdi teminatlandırılmış borç yükümlülüğü dediğimiz menkul kıymetlerden ihraç edeceğim,yani farklı risk iştahlarına hitap edecek dilimlere ayıracağım.Diyelim ki 3 gruba ayırıyorum.Yüksek riskli, orta riskli, az riskli gruplar, yani equity, mezzanine, senior grupları, bunlardan CDO'lara giriş videomuzda bahsetmiştik.-10 milyon $ fonlamam lazım.--Diyelim ki bu gruptaki yatırımcılardan 5 milyon $ alıyorum,bu grup en düşük risk seviyesindeki, senior grup.Senior grup en az riske sahip olan grup,bu gruptaki yatırımcıların zarar görmesi için, ondan daha yüksek riske sahip olan bu iki grubun tamamen silinmesi lazım..-Bu gruptakiler, en sağlamcılar,en düşük risk alan grup, düşük risk aldıkları için daha makul getirilere de razılar,-diyelim ki bu gruptaki yatırımcılara yıllık bazda % 5 ödeyeceğim..-Senior tranştaki yatırımcılardan 5 milyon $ topladık, ve bu gruptaki CDO sahiplerine yıllık %5 ödeyeceğiz.-...Bu grubun getirisi düşük, zira riskleri de son derece düşük,örneğimizdeki en sağlam CDO'ları satın aldılar..Orta düzey risk/getiri grubunda 4 milyon $ topladık diyelim,mezzanine tranşındaki CDO'ları satın alan bu yatırımcılar4 milyon $ yatırdılar,onların faizi biraz daha yüksek olacak,diyelim ki bu grubun faiz oranı da %6 olsun.Üçüncü ve son dilim, bu gruptan 1 milyon $ alıyorum.Burası, yüksek getiriler isteyen ve bunun içinyüksek riski göze alan yatırımcıların bulunduğu grup.Eğer vermiş olduğumuz kredilerde geri ödenmeyen olursa,ilk önce canı yanacak olanlar bu riskli gruptaki, equity tranşındaki CDO'ları satın almış olan yatırımcılar olacak.Bu grubun ne kadar faiz alacağını hesaplayalım.-Eğer kredi kullanmış olan tüm kişiler geri ödemelerini düzenli olarak yapıyorlarsa, hiç aksama yoksa,yıllık kredi faizi % 8 demiştik, çarpı 10 milyon $,yılda 800,000 $ faiz alacağım.800,000 $ faiz geliri var.Ne kadar ödeyeceğimize de bakalım.En az riskli dilime, yani senior tranştaki CDO sahiplerine5 milyon $ çarpı %5 dersek, bu gruba 250,000 $ faiz ödeyeceğim...Orta gruba, yani mezzanine tranşa ne kadar faiz ödeyeceğimizi hesaplayalım,4 milyon $ çarpı %6, bu gruptaki CDO sahiplerine de 240,000 $ ödeyeceğim.İki gruba ödeyeceğim toplam faiz 250.000 $ artı 240.000 $ yani 490.000 $.Faiz gelirim 800,000 $'dı,bu iki tranş için toplam 490,000 $ ödediğime göreüçüncü tranş için 310,000 $ faiz ödeyeceğim.Yatırdıkları tutar ne kadardı, 1 milyon $ yatırmışlardı,yıllık bazda %31 kazanacaklar, takdir edersiniz ki bu çok yüksek bir oran.En yüksek getiri sağlama ihtimali olan grup bu.-Ancak eğer işler kötü giderse, ilk zarar görecek olan grup da bu. Yüksek getiri sağlayabilmek için yüksek risk alan grup..--Senaryomuza gene çok basite indirgeyerek devam edelim.Diyelim ki aradan 1 yıl geçti.Şimdi, kurmuş olduğumuz bu özel amaçlı şirketin 1 yıl sonraki bilançosunu çizelim.-....-Bir yılın sonunda, diyelim ki müşterilerden 5 tanesi gelip borcunu ödüyor vekredileri sorunsuz şekilde kapanıyor.-Bize 5 milyon $ ödeme yapıyorlar yani..Bunu Özel Amaçlı Şirketimizin bilançosununaktifine yazıyoruz, bu kadar nakit aldık..-Eğer dinlemek isterseniz, bilançoları, aktifi, pasifi konu alan videolar da var.-Bu özel amaçlı şirkette sermaye bulunmuyordu, çıkardığımız CDO'larla finanse etmiştik...Bu özel amaçlı şirket, oluşturacağımız bu menkul kıymetler için kurulmuştu.Özel amaçlı şirketi kuran yatırım bankası sermaye koyabilir kuruluş aşamasında,ancak ben çok basite indirgeyerek anlattığımiçin detaya girmedim.---.Sonuçta, konut kredisi kullanmış olan kişilerden beşi gelip paralarını ödediler, onları gerçekten seviyorum..-Ama bakalım diğer 5 kişide ne durumdayız?Bu kişiler düşük gelir grubundan olan müşterilerdi,ve kredilerini geri ödeyemediler.1 yıl geçti, konut kredilerinin vadesi geldi,ödeyemediler, kredi kullanarak aldıkları konuta el koyduk.Bu 5 kişiye verdiğimiz 5 milyon $ kredinin hepsi buharlaşmadı, değil mi?-Çünkü teminatımız vardı, evleri teminat olarak almıştık.Evlerine el koyduk.Maalesef ekonomi durgunlukta, işsizlik artıyor ve dolayısıylagayrımenkul fiyatları da pek parlak durumda değil.-..Diyelim ki, evleri alım bedellerinden daha ucuza elden çıkarabiliyoruz,satışta maliyet bedelinin %60'ı elimize geçiyor.Yani 5 milyon $'ın %60'ı dersek,evleri sattığımızda elimize sadece 3 milyon $ geçiyor.--1 yıl sonraki bilançomuza bunu da yazalım.Konut kredisi borcunu zamanında ödeyen kişilerden 5 milyon $ almıştık.-Kredisini ödeyemeyen, evlerini likide ettiğimiz kişilerden de3 milyon $ almış olduk.-Bu arada şunu da belirtmeliyim, anlattıklarımız ABD piyasalarındaki uygulamalar. Aslında bu finansal uygulamaların çoğu uluslararası geçerli, ancak gene de kanunlar, mevzuat, düzenleyici kurumların öngördüğü uygulamalar, kısacası kurallar diyelim,.. bazen bir ülkeden diğerine değişiklik gösterebiliyor. Benim aktardıklarım, temel bilgiler.-.Evler satın alınırken ödenen bedelin ancak %60'ına satabildik, zira piyasa koşulları güçleşti.--Bu Özel Amaçlı Şirketin kurulma amacı tamamlanmak üzere.Krediler bir şekilde geri ödendi...Şimdi teminatlandırılmış borç yükümlülüklerini satın almış olan kişilere de ödeme yapacak ve sonra bu özel amaçlı şirketi sonlandıracağız..-İlk ödeme bu gruba yapılacak, değil mi?En düşük getiriye razı olmuşlardı,karşılığında da en az riskli CDO'ları satın almışlardı..-Bu tranştaki müşterilere yatırmış oldukları 5 milyon $'ın tamamını ödüyoruz.Senior tranştakilere % 5 faizlerini de ödedik.Mutlular..Buraya kadar, CDO'lar son derece güvenli yatırım araçları gibi gözüküyorlar.Bir sonraki gruba gelelim şimdi. Mezzanine tranş, orta düzey risk grubu CDO'larına 4 milyon $ yatırım yapmış olan kişiler.Bu gruptaki yatırımcılar o kadar iyi durumda değiller..-Bu gruptakiler, mezzanine CDO'ları satın almak için 4 milyon $ ödemişlerdi,ancak 8 milyon $'dan5 milyon $'ı senior CDO'lar için ödedikten sonra elimizde sadece 3 milyon $ kaldı.-Yani buraya sadece 3 milyon $'lık geri ödeme yapabileceğiz.Yatırdıkları paranın sadece %75'ini geri alabiliyorlar,1 $ yatıran sadece 0.75 $ geri alabiliyor.-.--Peki bu grupta, equity tranşta durum ne?-Bu gruptaki yatırımcılar, equity CDO'ları satın almak için 1 milyon $ yatırmışlardı.Çok akıllıca hareket ettiklerini,paralarına bir yılda %31 getiri sağlayabileceklerini düşünüyorlardı.İşin açığını isterseniz,özel amaçlı şirketi kuran yatırım bankasıbu gruptaki CDO'ları emeklilik fonlarına veya devlet fonlarına istese de satamazdı zaten,zira yüksek riskli bir tranş bu,-bunu sadece yüksek getiri arayan gözüpek yatırımcılar alabilirdi.Belki de bu dilimdeki CDO'ların önemli bir kısmı halayatırım bankalarının bilançosunda duruyor olabilir.-İnsanların kötü aktifler, zehirli aktifler derken kastettikleri bu gruptaki CDO'lar.-Bu gruptakilere ödenebilecek bir para kalmadı..Senior CDO'ları satın almış olanlara 5 milyon $ ve faizlerini ödediniz.Mezzanine CDO'ları satın almış olanlara her 1 $ için 75 cent ve faizini ödediniz.Ancak bu equity CDO'ları satın almış olanlara ödeme yapmıyorsunuz.Bu dilim hiç para alamıyor.Şimdi videomuzun başındaki soruyu hatırlayalım.Bankaların aktifinde yer alan ve devletin satın alacağı CDO'lar derken hangisinden bahsediyoruz.Satın alınacak CDO'lar bu gruptan mı,eğer öyleyse son derece sağlam aktiflerden bahsediyoruz.Muhtemelen bu gruptaki CDO'lardan bahsedilmiyor,eğer öyle olsaydı bankalar bu CDO'lar için kendileri de müşteri bulabilirlerdi.-Peki bahsedilenler, alıma konu olan CDO'lar bu orta gruptakiler mi,bunların da belki piyasadaki fiyatı da 0.75 $ değil de artık 0.60 $?-.-Yoksa satın almaya konu olan CDO'lar buradaki equity tranşındakiler mi?Eğer bu yüksek riskli gruptaki CDO'lardan bahsediyorsak,değerleri olmayabilir, en azından bizim yaptığımız örnekte değersizler.Bir sonraki videoda görüşmek üzere hoşça kalın.