kapasitemiz.Bu kap kek ekonomisi videolarında, talebin kapasiteyi zorladığında ne olacağını gösterdim.Talebi farklı bir renkte yapayım. Eğer talep kapasiteye çok yakınsa, çizdiğim her şeyin denge cetveli gibi gözüktüğünü biliyorum ama denge cetveli çizme niyetinde değilim...Bu sadece talebin kapasiteyi zorladığını gösterme amacındadır.Bu durumda, diyelim ki bu kapasite.Eğer talep kapasitenin 90%'ıysa, bu kapasite dahilinde insanlar diyebilirler ki, ekstra bir şey satmak yerine --bu talep-- bir birim daha fazla satmak yerin

e, hammadde ve ekstra çalışma konusunda endişelenip, neden sadece fiyatları yükseltmeyeyim, değil mi?...Yani kapasitenin fazla kullanılması, fiyatların yükselmesine sebep olur.Bu garip makroekonomik esaslarından değil; eğer bir limonata standına koşuyorsanız da doğrudur..Eğer birdenbire, limonatanın 95%'ini satmaya başladıysanız, muhtemelen, bir dakika, bu durum belki fiyatları artırdığımda da devam eder, dersiniz..Diğer yandan, düşük kullanım, --başka bir renk alayım--, fiyatların düşmesine sebep olacaktır.Limonata standına geri dönüp baktığınızda, ve, limonatanın sadece 20%sini satıyorum dediğinizde, bunun limonatayı fazla pahalı satıyor olmanızdan kaynaklanabileceğini söylersiniz...Ve açıkçası, eğer orada bir grup limonata standı varsa, herkes kapasitesini satmaya çalışır.Yani yalnızca birbirleriyle yarışmak için, fiyatları düşürürler.Aslında, burada başka bir konudan bahsedeceğim, ve bu enflasyonla biraz alakasız, fakat kullanımın fazla olması fiyatların artmasına ve insanların kapasiteyi artırmak istemesine sebep olur, değil mi?.Böylelikle, yatırımlar artar.Bunların ikisi de kapasiteyi artırır, ama şimdilik biz bu konuyu düşünmeyeceğiz.Yani eğer bunu kabul ediyorsanız --ve ben bunun akla yatkın bir önerme olduğunu düşünüyorum, çünkü bu genel mantık çerçevesine dayalı-- dolayısıyla sizin, eğer çok düşük kullanımınız varsa, enflasyon olmasının zor olacağı önermesine de inanacağınızı düşünüyorum...Ve, benzer bir şekilde, eğer çok yüksek bir kullanımınız varsa, enflasyondan kaçınmak zor olacaktır. Ve duruma uygun olsun diye, bizim şirketimiz Bloomberg'in vade değerlerini buraya kopyalayıp yapıştırdım..Ve turuncu olan-- bunu youtube'da iyi bir şekilde göremediğinizi biliyorum, bu yüzden çizimimi net yapmaya çalışacağım, ama bu turuncuyla aynı rengi kullanacağım, -- turuncu kapasite kullanımını gösteriyor, ve başlangıç tarihi, sanırım 1967...Bu 1969, aslında 31 Aralık, 1969, yani 1970, 1970'in başı, bu 1980 başı, 1990'ın başı, bu 2000..Bu turuncu çizgi kapasite kullanımını gösteriyor.Yani buraya kadar 90% kullanım ve sonra 70%e düşüyor.Yani eğer buraya bakarsak, 60'larda, çok yüksek kullanımımız var.Açıkça gösterilebilir ki, Vietnam Savaşı nedeniyle, bomba, turuncu etmen ve başka ne olduğunu Tanrı bilir, üretmek amacıyla kapasiteyi aşan fabrikalar oldu. Ve sonra kullanım düştü..Tarih hakkında çok fazla konuşabiliriz, ama, genelleyecek olursak, ilginç olan şey-- aslında ne olduğuna geçmeden önce bu beyaz çizginin ne hakkında olduğunu düşünelim..Turuncu çizgi kullanım. Buraya kadar yaklaşık 90% kullanım var.Yakın bir zamanda, yaklaşık 2007, 80%'di ve daha sonra bir düşüş gösterdi, bu, temelde, bizim fabrikalarımızı tam gaz çalıştırmadığımız anlamına geliyor..Bu beyaz çizgi, yıldan yıla enflasyon değişimi, bunu beyazla yapayım.Bu yıldan yıla enflasyon artışı.Aslında, bir sıfır çizgisi çizersem, enflasyon ve deflasyonu birbirinden ayırabilirsiniz.Bakalım, sıfır enflasyon burada. Bu sıfır enflasyon.Ve gördüğünüz gibi, yaptığım zaman periyotlarında hiç sıfır enflasyon olmadı, çok yüksek enflasyona sahip periyotlarımız olmasına rağmen..İlginç olan şey, kap kek ekonomisine geçiş yaparsak ve kapasite kullanımı düşüncesine, bu enflasyona uğrayan periyodlar her zaman öngörülebilir, en azından sahip olduğum tüm veriler ve kapasite kullanımındaki artışla...Yani bunu bir artış başlangıcı olarak inceleyebilirsiniz, değil mi?ve fark ettiyseniz, bu kapasite kullanımındaki bir artışla öngörülmüştü.Yani burada gördüğünüz, kapasite kullanımı artmaya başlıyor-- ve aslında, bir başka ilginç şey, kullanım eşiği enflasyonu tetiklemeye başlıyor..Yani burada, şunu diyebilirsiniz, evet, enflasyon etkisini göstermeye başladıysa, kabaca 83%, 84% kapasite kullanımındayız..Ve sonra, enflasyonun yükselmeye başladığı bir sonraki periyoda bakacak olursak--bu noktayı veya bu noktayı seçebilirsiniz-- kapasite kullanımına ne oldu?.Yaklaşık olarak aynı seviyedeydi, burada. 80'in altındaydı.Bu yaklaşık 82%. Ve biz bundan önceki her periyodu seçebiliriz.Evet, o zamandan beri, enflasyon büyük bir problem olmadı.Bunlar bizim başlıca iki kısa enflasyon dönemimiz, 70'lerin başları ve 80'lerin başları, ve bunlar da son derece yüksek kasaite kullanımı olan zamanlar..Burada anlatmak istediğim nokta, kapasite kullanımı enflasyona götüren bir etmen.Aslında bunu diğer yoldan da bulabilirsiniz.Bu beyaz çizgi, bunu görmüyorsunuz çünkü turuncu çizgi-- aslında, fark ettim ki size ekranı göstermiyorum..Penceremi indireyim, böylelikle size gösterebilirim.Bu daha yakın tarihli, burada kapasite kullanımının düştüğünü görüyoruz.Sanırım bu 2007 yazında. Ve siz bunu görmüyorsunuz çünkü bu üstüne yazılmış, ama enflasyon çzgisi de büyük ölçüde düşmüş..Çizgi buraya geliyor. Ama bir kere de fark edin, bu nispeten yakın olmasına rağmen, kullanım, enflasyonun düşmesinden birkaç çeyrek önce düşmüş..Ve bu Merkez Bankası Yöneticiler Kurulu'nun neden farklı enflasyon göstergeleri ve faiz yüzdeleri, iyi bir göstergeniz ne zaman olur ve bunun kapasite kullanımı hakkında konuştuklarını merak etmemin sebebi...Herkesin merak ettiği sıradak soru, evet güzel, Sal.Kapasite kullanımı enflasyona götürür. Bunu hepimiz anlayabiliyoruz.Ama açıkça, şu an burada olan sadece toptan para basımı.Ve toptan para basımıyla talep yükselecek, ve sonra çok yüksek kapasite kullanımı ve sonrasında enflasyon hatta hiper-enflasyon olmayacak mı?..Benim önermem, orada normalde bu durum var. Normalde, para arzını artırırsanız, para arzı yükselirse, bu talebi artırmalıdır..Ama burada hemen anlaşılamayan bir durum var, ve neredeyse felsefik bir düşünce, ama önemli, kavramak için: para sadece talebi ifade etmenizi sağlar..Diyelim ki ben gerçekten, gerçekten Rolls Royce almak istiyorum, sadece param yok.Birisi bana $200 000 verirse, Rolls Royce alma talebimi gösterebilirim.Diğer yandan, diyelim ki, ihtiyaç duyduğum her şeye sahibim.Honda arabam ve iki yatak odalı dairemle mutluyum, ve biri bana $200 000 dolar verdi.Yani, en azından, benim para arzımı artırdılar.Bu Rolls Royce talebini artıracak mı? Hayır.Talebimi açığa vurmak için param var, ama ben yapmayacağım, çünkü gerekli olduğunu düşünmüyorum.Aynı benzetmeyi ekonomi bütününe yapabilirsiniz, bir ada hayal edebileceğiniz bir yer, diyelim ki, orada beşimiz ya da üçümüz, çünkü 5 kişi çizmek istemiyorum...Ve aramızda, deniz kabuklarını para birimi olarak kullanıyoruz. Gayet kendimizden eminiz.Belki ben inşaatçıyım, bu adam balıkçı ve bu çiftçi.Diyelim ki bir yılda, ben balık almak için deniz kabuğu kullanıyorum.Ve o deniz kabuklarını biraz yiyecek almak için kullanıyor.O da ev almak için deniz kabuğu kullanıyor.Ben tekrar balık almak için deniz kabuğu kullanıyorum. Ve görebileceğiniz gibi, bu adada deniz kabuğu arzın bir tane bile olsa, bir yılda çok kez iş görür..Yani bu örnekte paranın dolaşmı hızı çok yüksek.Dolayısıyla, benim talep açığa vurumumu bu mevcut işlemlerde fark edebilirsiniz.Yakında klasik para arzı denklemi yapacağım.Ama siz başka bir bir gerçekliği düşünebilirsiniz, bir yerde, bazı nedenlerden ötürü, ben bu adama güvenmeyi bıraktım.Tedbirli oldum, ve ne diyorum biliyor musunuz?Ona deniz kabuğumu vermek istemiyorum, çünkü başka bir şey yapmak için ona tekrar sahip olabilecek miyim emin değilim..Yani, adamızın merkez bankasının birdenbire yüzlerce deniz kabuğu bulduğunu hayal edebilirsiniz..Herkesin cebine deniz kabuğu koyarlar, hepimiz deniz kabuğuyla doluyuz.Ama hepimiz ekonomi içinde çok fazla güven kaybettik, ya da diğer insanların benim mal ve hizmetlerimi kullanacaklarından emin değilim, bu yüzden ben onların mal ve hizmetlerini kullanmak istemiyorum. Yani hepimiz deniz kabuğu biriktirmeye başlarız...Bu, para arzının oldukça büyük bir oranda arttığı bir durum, ama kimse talebini göstermek istemediğie göre, bu kullanımı artırmayacak..Yani şu an içinde bulunduğumuz durumda, enflasyon mu yoksa deflasyon mu göreceğinizi merak ediyorsanız, benim önermem kapasite kullanımına bakmanız olur..İnsanlar para arzına işaret edebilir. Bu klasik para arzı denklemi.Para arzı çarpı paranın dolaşım hızı -- mevcut doların hangi sıklıkla el değiştirdiği -- ortalama mal fiyatı çarpı sahip olduğumuz toplam mallar ve hizmetlere eşittir..Yani çoğu insan der ki, vay, eğer para arzı artarsa, fiyatlar artmayacak mı?Yani, bu paranın dolaşım hızının ve miktarının sabit olduğunu var saydığınızda doğru olurdu.Ama biz diyoruz ki ne zaman büyük sarsıntılar olur ve insanlar güven kaybederse, dolaşım hızı büyük ölçüde yavaşlayabilir, özellikle finansal aracılar para biriktirmeye ve insanlar yastık altı tasarrufu yapmaya başlarsa...Doğrusu, sıklıkla, insanlar para işleminin yapılmadığı şeyleri düşünmüyorlar bile.Örneğin, bu televizyonda sattıkları hatıra bozuk paralar.Onlar, para arzının bir parçası olarak görülmüyorlar, çünkü insanlar onları para olarak kullanmıyor.Her neyse, zamanı aştım. Bu tartışmaya sonraki vidyoda devam edeceğim